«Με την βοήθειαν Του Θεού, με πίστιν εις τον τίμιον αγώνα μας, με την συμπαράστασιν ολοκλήρου του Ελληνισμού και με την βοήθειαν των Κυπρίων αναλαμβάνομεν τον αγώνα διά την αποτίναξιν του αγγλικού ζυγού, με σύνθημα εκείνο, το οποίον μας κατέλιπον οι πρόγονοί μας ως ιεράν παρακαταθήκην ” Ή ΤΑΝ Ή ΕΠΙ ΤΑΣ “…».
Με τα λόγια αυτά, ο Στρατηγός Γεώργιος Γρίβας Διγενής, ξεκινούσε έναν άνευ προηγουμένου επαναστατικό αγώνα κατά των Βρετανών στην Κύπρο. Σκοπός του ιερού αυτού αγώνα η εκδίωξη των Βρετανών και η Ένωση μετά της μητρός Ελλάδος. Την εκπλήρωση του πόθου δηλαδή των Κυπρίων, όπως αυτός φανερώθηκε και στο Ενωτικό δημοψήφισμα της 15ης Ιανουαρίου 1950, όπου περίπου το 96% του πληθυσμού ψήφισε για Ένωσιν και μόνον Ένωσιν. Ένα δημοψήφισμα το οποίο δεν έγινε αποδεκτό και κάπως έτσι ξεκίνησαν οι προεργασίες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α.
Στις αρχές Μαρτίου του 1954 καταφθάνει στη θαλασσόδαρτη ακτή της Χλώρακας το πλοιάριο «Σειρήν», μεταφέροντας τον πρώτο οπλισμό για τις ανάγκες του αγώνα. Από το ίδιο πλοιάριο, στις 10 Νοεμβρίου 1954, αποβιβάζεται ο λυτρωτής της Κύπρου, Γεώργιος Γρίβας, πατώντας τα ιερά τούτα χώματα. Ούτε η σύλληψη του κυβερνήτη και του πληρώματος του «Αγίου Γεωργίου» την 25ην ημέρα του Γενάρη του ’55 δεν ήταν δυνατή να σταματήσει την επανάσταση που θα ξεκινούσε λίγους μήνες μετά, καθώς η ζύμωση της οργάνωσης από τον Αρχηγό της, ξεχείλισε τη δίψα για λευτεριά του σκλαβωμένου Ελληνισμού της Μεγαλονήσου.
Κι έτσι φτάσαμε στα βαθιά μεσάνυκτα της 31ης Μαρτίου προς ξημερώματα 1ης Απριλίου 1955, όπου ακούστηκε η φωνή του θρυλικού Διγενή. Ξέσπασε ο ένοπλος αγώνας του λαού μας. Εκρήξεις σε διάφορους κυβερνητικούς στόχους του αγγλοκρατούμενου νησιού μας. Οι Βρετανοί πιάστηκαν στον ύπνο, παρά τα μέτρα ασφαλείας που έπαιρναν και σάστισαν. Ποιοι ήταν οι βομβιστές; Πού αποσκοπούσαν; Τι ήταν αυτό που τους βρήκε; Ποιοι τολμούν να τα βάλουν με την αυτοκρατορία τους;
Ο Γρίβας και τα παλικάρια του μόλις έδωσαν το εναρκτήριο σάλπισμα ενός αγώνα που θα μνημονεύεται στους αιώνες των αιώνων.
Η Ε.Ο.Κ.Α. θα χτυπήσει σε βουνά και σε πόλεις. Διαλύει σιγά σιγά το μύθο της βάναυσης Βρετανικής αποικιοκρατίας. Η νεολαία παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό τον άθλο, γι’αυτό και ο Αρχηγός επενδύει πολλά σε αυτήν, καθώς ξεχώρισε το πνεύμα του μαχητή, την εθνική έξαρση, την άγνοια κινδύνου και την αντοχή που τη διακατείχαν.
Κατά τη διάρκεια του Αγώνα ιδρύει την Α.Ν.Ε. (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ), όπου σε ομιλία του προς αυτήν ξεχωρίζουν τα πιο κάτω λόγια: «Μην λυγίσετε μπροστά στη βία. Ηφαίστειο να γίνουν τα στήθια σας. Η λευτεριά αποκτάται με αίμα, με θυσίες. Τιμή σε εκείνους που φέρουν τραύματα. Τα τραύματα στους αγώνες είναι παράσημα. Η αδράνεια και ο φιλοτομαρισμός είναι γνώρισμα και ένδειξης σαπίλας, εθνικής και κοινωνικής. Ντροπή σε εκείνους που τα προτιμούν, όταν οι άλλοι αγωνίζονται και πέφτουν.» Κι έτσι, κανείς δε λυγίζει. Κανείς δεν σκέφτεται το οποιοδήποτε κόστος για τη ζωή του οραματιζόμενος τη λευτεριά.
Αρκετοί νέοι – αμούστακοι και λεβέντες- έγιναν λίπασμα στο δέντρο της Ενώσεως. Από πράοι άνθρωποι μετατράπηκαν σε θρυλικούς πολεμιστές. Μπροστά στη θέα της αγχόνης δε δείλιασαν στιγμή. Η Ιστορία τους μνημονεύει. Με την θυσία τους έγιναν αθάνατοι. Ζουν στην καρδιά μας και μας καθοδηγούν με το παράδειγμα τους. Το καλύτερο μνημόσυνο για αυτούς; Η Ένωση με τη ΜΑΝΑ ΕΛΛΑΔΑ.
Αντρέας Αντρέου
