Ο αγωνιστής Ιωάννης Σταυριανός που πολέμησε δίπλα στον Καραΐσκάκη

Ιστορία Πατριδογνωσία

Από τους Κύπριους αγωνιστές του 1821 άξιος ιδιαίτερης μνείας είναι ο Ιωάννης Σταυριανός (1804 – 1887) από τη Λόφου, που έγραψε την «Πραγματεία των περιπετειών του βίου μου και συλλογή διαφόρων αντικειμένων αγνώστων έτι εν τη ελληνική ιστορία» (εκδόθηκε το 1982 στην Αθήνα, με εισαγωγή, σχόλια και επιμέλεια της Ελένης Αγγελομάτη – Τσουγκαράκη).

Ο Σταυριανός διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα στη Λεμεσό και ασχολήθηκε με το εμπόριο από νεαρή ηλικία. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία σε ένα ταξίδι του στην Αλεξανδρέττα. Στις σφαγές του 1821 η περιουσία του διηρπάγη, γεγονός που προκάλεσε τον θάνατο του πατέρα του.

Κατήλθε στην επαναστατημένη Ελλάδα το 1822, επικεφαλής ομάδας τεσσάρων Κυπρίων και τριών Κρητικών, τους οποίους εξόπλισε ο ίδιος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το 1823 ορίστηκε «μπουλουκτσής» στο σώμα του Τζώρτζη Κύπριου και το 1825 κατατάχθηκε στον τακτικό στρατό.

Στα Απομνημονεύματά του δίνει αρκετές πληροφορίες για τη δράση του και περιγράφει με λεπτομέρειες τις μάχες των Αθηνών του 1826 – 1827 και την πολιορκία της Ακρόπολης. Υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας του θανάτου του Γεώργιου Καραϊσκάκη και ισχυρίζεται με έμφαση ότι δολοφονήθηκε πισώπλατα από ελληνικό χέρι.

Στην καταστροφική ήττα των Ελλήνων στο Φάληρο συνελήφθη αιχμάλωτος. Σώθηκε από την εκτέλεση με μεσολάβηση ενός Αρβανίτη από την Παραμυθιά, ο οποίος τον πήρε υπηρέτη του. Μετά την επίτευξη της Ανεξαρτησίας παρέμεινε στην Ελλάδα και διορίστηκε στη Χωροφυλακή, όπου αποστρατεύθηκε με τον βαθμό του ταγματάρχη. Το 1862, επειδή διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιοθωνική εξέγερση του Ναυπλίου, τιμωρήθηκε για τη συμμετοχή του και τέθηκε σε αργία.

Το 1998 τα οστά του μεταφέρθηκαν από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών στη γενέτειρά του Λόφου, με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Αποδήμων Λόφου, και τοποθετήθηκαν σε οστεοφυλάκιο. Παράλληλα, αναγέρθηκε η προτομή του στην αυλή του παλιού σχολείου της κοινότητας, που δεσπόζει της περιοχής. Οι απόγονοί του στην Αθήνα διατηρούν αρκετά κειμήλιά του, όπως τα όπλα του, τη στολή του και τα χειρόγραφα Απομνημονεύματά του.

Πέτρος Παπαπολυβίου