Στις 9 Μαΐου 1956 χιλιάδες λαού συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Ομονοίας για να διαδηλώσουν υπέρ της Κύπρου. Το συλλαλητήριο κατέληξε σε συγκρούσεις με την αστυνομία, με 4 νεκρούς και 265 τραυματίες…
Στις 9 Μαΐου 1956 χιλιάδες λαού συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Ομονοίας για να καταδικάσουν τα σκληρά μέτρα του άγγλου κυβερνήτη Χάρντινγκ στην Κύπρο. Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος βρισκόταν εξόριστος στις Σεϊχέλες, η ΕΟΚΑ είχε ξεκινήσει τον απελευθερωτικό αγώνα στη Μεγαλόνησο και την επομένη ήταν προγραμματισμένη από τις κατοχικές αρχές η εκτέλεση των αγωνιστών Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου. Την Ελλάδα κυβερνούσε ο νεοεκλεγμένος πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Οι διαδηλωτές ζητούσαν την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, αποδοκιμάζοντας τον Υπουργό Εξωτερικών, Σπυρίδωνα Θεοτόκη, για την ενδοτική του πολιτική. «Άξων Αθηνών – Βελιγραδίου – Καΐρου» έγραφε το πανό που ξεχώριζε, υπονοώντας την αλλαγή πλεύσης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και τη σύμπλευσή της με τους Τίτο και Νάσερ. Το συλλαλητήριο διοργάνωσε η Πανελλήνια Επιτροπή Ενώσεως Κύπρου (ΠΕΕΚ), με ομιλητή τον πρόεδρό της, Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Δωρόθεο.
ΤΟ ΕΓΚΡΙΘΕΝ ΨΗΦΙΣΜΑ
«Σήμερον 9ην Μαίου 1956, ο Λαός της Ιστορικής Πόλεως των Αθηνών, συνελθών εις πάνδημον συγκέντρωσιν εις την πλατείαν της Ομονοίας και ακούσας του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Δωροθέου, Προέδρου της «Πενελληνίου Επιτροπής Ενώσεως Κύπρου» περί σχεδιαζομένης εκτελέσεως των Κυπρίων αγωνιστών Μιχαήλ Καραολή και Ανδρέου Δημητρίου:
1) Επειδή οι απειλούμενοι από τον δι’ απαγχονισμού θάνατον ουδέν αδίκημα κοινού ποινικού δικαίου διέπραξαν, ουδέ απεδείχθη η ενοχή των,
2) Επειδή ουδέν περισσότερον έκαμαν παρ’ ότι παρακινούμενοι υπό των ίδιων των Άγγλων έκαμαν οι Έλληνες κατά την Ναζιστικήν κατοχήν.
3) Επειδή η τυχόν εκτέλεσις των Ελλήνων Κυπρίων πατριωτών θα οξύνη την εν Κύπρω κατάστασιν και θα δημιουργήση χάσμα αγεφύρωτον εις τας σχέσεις των δύο λαών
4) Και επειδή ο Ελληνικός Λαός όπως και σύμπας ο φιλελεύθερος κόσμος θεωρεί τους Μιχ. Καραολή και Ανδρέαν Δημητρίου αγωνιστάς της Ελευθερίας και νέους φλεγομένους από την προς την Πατρίδα αγάπην και τους παρακολουθεί με αισθήματα αγάπης και θαυμασμού,
ΨΗΦΙΖΕΙ
Και απαιτεί την ματαίωσιν της αποφάσεως προς εκτέλεσιν των δυο Κυπρίων πατριωτών.
Επιφορτίζει την Εκτελεστικήν Επιτροπήν της ΠΕΕΚ υπό την προεδρίαν του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Δωροθέου, ίνα επιδώση το παρόν Ψήφισμα εις τον πρεσβευτήν της Μεγ. Βρεττανίας όπως διαβιβάση τούτο εις την κυβέρνησίν του».
Μετά το πέρας του συλλαλητηρίου, οι συγκεντρωμένοι θέλησαν να οδεύσουν προς τη Βρετανική Πρεσβεία στο Κολωνάκι, παρά τις προτροπές του Προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας να διαλυθούν. Πλησίον της Πλατείας Κλαυθμώνος, η Αστυνομία τους εμπόδισε, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές.
Τα επεισόδια γενικεύτηκαν στο κέντρο της Αθήνας, με τα όργανα της τάξης να ανοίγουν πυρ κατά των διαδηλωτών. Ο αστυνομικός διευθυντής Αριστείδης Παπαδόπουλος απομονώθηκε και κακοποιήθηκε από τους διαδηλωτές. Τραυματίστηκε σοβαρά και περιήλθε σε αφασία.
Στην οδό Δραγατσανίου, λόγω του ότι είχαν στηθεί οδοφράγματα, η σύγκρουση ήταν ιδιαίτερα σφοδρή, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τρεις διαδηλωτές: Ευάγγελος Γεροντής (28 ετών), Ιωάννης Κωνσταντόπουλος (21 ετών), Φραγκίσκος Νικολάου (23 ετών), καθώς και ο αστυφύλακας Κώστας Γιαννακούρης, που πέθανε στο νοσοκομείο. Στα νοσοκομεία μεταφέρθηκαν 265 τραυματίες, 165 από σφαίρες αστυνομικών και 100 με μώλωπες από χτυπήματα.
Η κατάσταση γρήγορα εκτονώθηκε, αλλά ήταν σαφές ότι ο ελληνικός λαός απαιτούσε ενεργητικότερη εξωτερική πολιτική για το Κυπριακό.
(Πηγή πληροφοριών: sansimera.gr)
