Η επέτειος των 200 ετών από τη Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση πρέπει να αποτελέσει μία μεγάλη ευκαιρία για εθνική ενότητα. Δεν πρόκειται να προκύψει κανένα όφελος αν διχασθούμε μεταξύ μας με βάση αμφιλεγόμενες ερμηνείες των γεγονότων και με την προσπάθεια ορισμένων να αμαυρώσουν τους ήρωες και τους πρωταγωνιστές.
Εάν συνεχισθεί αυτή η ατυχής απόπειρα αποδομήσεως της προσωπικότητος του Καποδίστρια, του Μακρυγιάννη, του Κολοκοτρώνη κ.ά ποιος θα βγεί κερδισμένος; Πάντως όχι η Ελλάς. Και ο μεγάλος χαμένος θα είναι η νεολαία μας, η οποία διψά για πρότυπα και για μηνύματα εθνικής αυτοπεποίθησης.
Είναι γνωστό ότι τις Επαναστάσεις δεν τις κάνουν άγιοι και αναμάρτητοι. Όλοι οι πρωτεργάτες του Αγώνος, κληρικοί, λαϊκοί, οπλαρχηγοί, πρόκριτοι, ναυτικοί, διανοούμενοι, είχαν ελαττώματα. Οι εγωισμοί και οι τοπικισμοί οδήγησαν σε δύο εμφυλίους πολέμους στη διάρκεια της Επαναστάσεως. Καλό είναι να θυμόμαστε την ποιητική προτροπή του Διονυσίου Σολωμού να αποφεύγουμε τη διχόνοια «που βαστάει ένα σκήπτρο η δολερή». Να μαθαίνουμε από τα λάθη των προγόνων μας για να μην τα επαναλάβουμε.
Εκείνο που αξίζει περισσότερο είναι να δούμε αυτά που τούς ένωναν, όχι αυτά που τούς χώριζαν. Ναι, παρά τις επί μέρους διαφωνίες τους όλοι αυτοί οι άνθρωποι με τις διαφορετικές μορφωτικές και κοινωνικές καταβολές συνέπιπταν σε δύο σημεία. Πρώτον, ότι οι Έλληνες του 1821 συνέχιζαν τους αγώνες του διαχρονικού Ελληνισμού από την αρχαιότητα μέχρι τα νεώτερα χρόνια. Και δεύτερον, ότι αγωνίζονταν για μία Ελλάδα Ορθόδοξη Χριστιανική και ελεύθερη, υπό την ευλογία των ιερωμένων.
Τα δύο αυτά στοιχεία, Ελληνική Διάρκεια και Ορθόδοξη Πίστη και Παράδοση, συνένωναν και συγκλόνιζαν τους Έλληνες του 1821. Για αυτά τα ιδανικά μπόρεσαν – όσο μπόρεσαν – να ξεπεράσουν αδυναμίες, ελαττώματα και διαφωνίες και να επιτύχουν σημαντικές πολεμικές νίκες, οι οποίες εντυπωσίασαν τις Μεγάλες Δυνάμεις. Το Ναυαρίνο του 1827 δεν είναι απόρροια της καλοσύνης των Άγγλων, Γάλλων και Ρώσων, Είναι συνέπεια των επιτυχιών των Ελλήνων κατά τα δύο πρώτα έτη της Επαναστάσεως.
Αυτά τα δύο στοιχεία της κοινής ιδεολογίας όλων των επαναστατών αξίζει να μεταδώσουμε στα παιδιά μας. Από αυτά να ξεκινήσουμε για να δούμε με αισιοδοξία το μέλλον της Ελλάδος. Να θυμηθούμε ότι ο Μακρυγιάννης έβλεπε σπασμένους αρχαίους κίονες και έλεγε: «Γι’ αυτά πολεμήσαμε»! Ότι ο Κωνσταντίνος Σάθας βρήκε σε εφημερίδα της Τεργέστης την προκήρυξη του Σαλώνων Ησαία και του Αθανασίου Διάκου, οι οποίοι τόνιζαν ότι πολεμούν για τον Χριστό και για τον αρχαίο Λεωνίδα!
Να διδάξουμε στους νέους ότι όλα τα Συντάγματα των Συνελεύσεων του Αγώνος αρχίζουν με την επίκληση της Αγίας Τριάδος. Ας αντλήσουμε δύναμη και ομοψυχία από το ελληνορθόδοξο 1821!
Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων
