Τα εθνικιστικά στερεότυπα αποτελούν μέσο έκφρασης πολλών δημοσιογράφων στην Αλβανία, ακόμη και εκείνων που δείχνουν ανοιχτόμυαλοι. Τα στερεότυπα αυτά συνεχίζουν να προβάλλονται επιτυχώς και να προκαλούν το ενδιαφέρον στα αλβανικά μέσα ενημέρωσης. Ας δούμε τρία τυπικά παραδείγματα του πως εκφράζονται στα τρία τελευταία άρθρα τους στην εφημερίδα «Tema».
Οι δήθεν «αντικειμενικοί» δημοσιογράφοι της Αλβανίας, όπως ο Skender Minxhozi, μόνιμος αναλυτής στα αλβανικά τηλεοπτικά παράθυρα, ο Sokol Balla, οικοδεσπότης της εκπομπής Real Story και ο Artan Hoxha.
Στο άρθρο του Minxhozi που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Tema, κατηγορεί τους κατοίκους της Χιμάρας πως εμπόδισαν την υπογραφή της θαλάσσιας συμφωνίας με την Ελλάδα, εξευτελίζοντας εντελώς ένα τόσο σημαντικό ζήτημα και περιπλέκοντας δύο εντελώς διαφορετικά θέματα όπως ο σεβασμός των περιουσιακών δικαιωμάτων των κατοίκων της Χιμάρας και το θέμα της συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών.
Ο τίτλος του άρθρου δεν σχετίζεται άμεσα με την ανάλυσή του, στην πραγματικότητα σε αυτό το άρθρο ο ίδιος ο Minxhozi θεωρεί την αλβανική πλευρά στις συνομιλίες για τη θαλάσσια συμφωνία κατώτερη από την ελληνική πράγμα που αναιρεί τα σενάρια πως τα ζητήματα της Χιμάρας εμπόδισαν την συμφωνία μεταξύ των δυο χωρών.
Πιο μετριοπαθής εμφανίζεται ο κ. Balla που αναλύει ένα άρθρο ενός καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου στην «Καθημερινή» για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Δεν είναι ιδίωμα της δυτικής κουλτούρας ένας αναγνώστης να απαντά υποκειμενικά (και ταυτόχρονα δημόσια) στον συντάκτη ενός άρθρου. Ωστόσο, ο κ. Balla προφανώς ανυπομονούσε να παρουσιάσει στον Αλβανό αναγνώστη την πνευματική του παρακαταθήκη (αν και το ελληνικό κοινό δεν θα ενημερωθεί για την τοποθέτησή του), την οποία και θα ζήλευε κάθε υπουργός εξωτερικών της Αλβανίας.
Αν και αρχικά ο κ. Balla παραδέχεται ότι πρέπει να επικρατήσει πνεύμα συνεργασίας μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών, στην πραγματικότητα το άρθρο του παραπέμπει σε προβλήματα πέρα από αυτό το πνεύμα. Παρά την μετριότητά του, ο κ. Balla, όπως και πολλοί άλλοι Αλβανοί δημοσιογράφοι, παραμένει αιχμάλωτος ορισμένων εθνικιστικών στερεοτύπων ή μύθων:
- Ο μύθος της αλλαγής ονομάτων υιοθετείται και από τον κ. Balla. Η Ελλάδα περιόρισε την τάση των Αλβανών να αλλάζουν τα ονόματά τους με το νόμο περί νομιμοποίησης του 1998 – όταν οι Αλβανοί αναγκάστηκαν να ταυτοποιούνται με τα πραγματικά τους ονόματα, τα οποία είχαν αλλάξει ελπίζοντας να αυξήσουν τις ευκαιρίες εργασιακής απασχόλησης. Η αγορά εργασίας για τους μετανάστες είναι εντελώς συγκεκριμένη και κινείται με μοναδικό γνώμονα το χαμηλό κόστος, χωρίς να λαμβάνει εντολές ούτε από το κράτος ούτε από την εκκλησία. Οι εργοδότες ξεκινούν από το χαμηλό κόστος του εργαζομένου και όχι από το όνομα – για παράδειγμα, στα περισσότερα βενζινάδικα στην Αθήνα σήμερα είναι περισσότεροι οι Πακιστανοί κ.λπ. που έχουν χαμηλότερο κόστος από τους Αλβανούς μετανάστες.
- Ο μύθος της επιρροής της εκκλησίας στην αλλαγή ονομάτων. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είχε καμία επιρροή στους Αλβανούς μετανάστες – η οποίοι ήταν άθεοι ή άθρησκοι. Ο ρόλος της εκκλησίας συνίσταται στη συνοχή του ελληνικού ορθόδοξου πληθυσμού και κανείς δεν σκοπεύει να ονομάσει τα παιδιά του με κελτικά ονόματα, όπως έκανε ο κ. Balla. Ίσως, μια κοινωνιολογική μελέτη θα μπορούσε να ορίσει τους λόγους για τους οποίους ορισμένοι Αλβανοί μετανάστες άλλαξαν τα ονόματά τους, ενώ άλλοι δεν το έκαναν. Επιπλέον, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι εκείνοι που δεν άλλαξαν τα ονόματά τους βρίσκονται σε πιο δυσμενείς συνθήκες στην Ελλάδα Η σύγκριση που έκανε ο κ. Balla – σε αντιπαράθεση με την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία που κανείς δεν αλλάζει το όνομα από π.χ. Χρήστο σε Sulo – είναι εντελώς άνευ σημασίας, όταν οι ίδιοι οι Αλβανοί, συμπεριλαμβανομένου του κ. Balla έχουν γίνει «κοσμοπολίτικοι» βάζοντας ονόματα από όλο τον κόσμο (Κέλτικους, Ιταλικούς Αμερικανικούς κτλ.), ενώ την ίδια στιγμή μόνο τα ελληνικά ονόματα τους φαίνονται να είναι αναγκαστικά. Θεωρείται σκανδαλώδες ψέμα το γεγονός ότι ένας δημοσιογράφος του βεληνεκούς του κ. Ballα να δηλώνει ότι για να αποκτήσει κανείς άδεια διαμονής (ως μετανάστης) στην Ελλάδα, θα πρέπει και να έχει την έγκριση της εκκλησίας! Ο κ. Balla δεν έχει ιδέα ότι ένα κράτος δικαίου – όπως είναι η Ελλάδα – λειτουργεί με βάση νόμους και όχι απόψεις.
- Ο μύθος περί κακομεταχείρισης των Αλβανών στα σύνορα: Αρκεί να ταξιδέψετε με λεωφορείο, όπου η πλειοψηφία επιβατών είναι Αλβανοί, για να συνειδητοποιήσετε ότι αυτό που ισχυρίζεται ο κ. Ballα δεν είναι αλήθεια. Στα σύνορα άλλων χωρών, οι Αλβανοί πολίτες δέχονται μεγαλύτερη πίεση από ό, τι πιστεύει ο κ. Balla (ως αποτέλεσμα προκατάληψης λόγω της παράνομης μετανάστευσης, του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και άλλων βρόμικων υποθέσεων).
- Αντί να γίνει φανατικός υποστηρικτής της επέκτασης του Ισλάμ στην Αλβανία, θα έπρεπε να υιοθετήσει το δόγμα του Καντάρε για να επιστρέψει στους Αλβανούς στη θρησκεία των προγόνων τους. Το να γίνεις Ορθόδοξος δεν σημαίνει πως θα γίνεις Έλληνας, όπως αντιλαμβάνεται ο κ. Balla. Συμπτωματικά, αυτή τη στιγμή ένας μουσουλμάνος φονταμενταλιστής διέπραξε ένα άλλο έγκλημα στη Γαλλία, και σε τηλεοπτικά πάνελ (της Eni Vasili’s Open) εμφανίστηκαν απολογητές για αυτόν τον φονταμενταλισμό, ακόμη και με μαντίλα (ένα σύμβολο που είχε απαγορευτεί από την εποχή του Zog σε δημόσιους χώρους στην Αλβανία).
- Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα γεγονότα κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα (1945 -1949) είχαν σημαντικές συνέπειες – όχι μόνο για το τμήμα του πληθυσμού που συνέδεε τα συμφέροντά του με τους κατακτητές Ιταλούς και Γερμανούς – αλλά και για εκείνους που πολέμησαν κατά του ναζιστικού φασισμού, των κομμουνιστικών δυνάμεων του EAM, εκείνων που αναγκάστηκαν να περάσουν στο αλβανικό έδαφος (περίπου 20.000 άτομα) και στη συνέχεια διασκορπίστηκαν στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Η απόδοση των γεγονότων από αυτό το ιστορικό πλαίσιο και η επέκταση της παλιάς εχθρότητας στη σημερινή πραγματικότητα, τη στιγμή που η Ελλάδα είναι στέγη για περίπου 1.000.000 Αλβανούς μετανάστες, δεν εκφράζει προοδευτική στάση, όπως ισχυρίζεται ο κ. Balla. Αυτή τη στιγμή το νούμερο των μικτών γάμων μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών ανέρχεται περίπου στους 60.000.
- Γιατί ο κ. Balla δεν προσπαθεί να πάει στα ελληνικά δικαστήρια και μετά στο Στρασβούργο για να αποκτήσει τα περιουσιακά στοιχεία που πιστεύει ότι του ανήκουν; Ωστόσο, μια χώρα όπως η Αλβανία που δεν έχει ακόμη τακτοποιήσει το φλέγον περιουσιακό ζήτημα περί απόδοσης των γαιών στους νόμιμους ιδιοκτήτες (εδώ και 30 χρόνια), είναι σχεδόν αδύνατο να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Αλβανών πολιτών που διεκδικούν περιουσία εκτός των συνόρων της Αλβανίας.
- Ένας μύθος που υποστηρίζεται με ζήλο από τους πολιτικούς και δημοσιογράφους στα τηλεοπτικά παράθυρα είναι ότι οι μειονότητες απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματά τους. Ο ίδιος ο κ. Balla δεσμεύεται να εκφραστεί εκ μέρους της μειονότητας και των εκπροσώπων της, για την δήθεν «ευτυχία της ελληνικής μειονότητας» και για να δείξει «πόσο ωραία είναι» όταν διαβάζουν και ακούνε τον S. Balla στο Real Story. Προφανώς, τα προβλήματά τους υπερασπίζονται κατ ‘εξοχήν από τον γαμπρό της Τσαμουριάς κ. S. Balla! Εάν κατά περίπτωση ένας εκπρόσωπος της μειονότητας εμφανιστεί στα τηλεοπτικά παράθυρα, οι «Sherlock-Holmes» του τύπου Artan Xoxha αναλαμβάνουν τη σταύρωση τους.
- Ο μύθος για τη μη παροχή υπηκοότητας στους Αλβανούς: Σύμφωνα με ευρωπαϊκές στατιστικές, η Ελλάδα είναι η χώρα όπου ο αριθμός των Αλβανών μεταναστών που έχουν αποκτήσει ιθαγένεια είναι μεγαλύτερος σε σύγκριση με άλλες χώρες.
Ο Artan Hoxha, σε ρόλο «Agatha Kristi», περιστασιακά επιτίθεται στον πρόεδρο της ΟΜΟΝΟΙΑΣ Χιμάρας Φρέντη Μπελέρη. Ο Hoxha δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο στο «Tema», όπου απαιτεί τα μέλη της Χρυσής Αυγής στην Αλβανία να φυλακίζονται, όπως οι φίλοι τους στην Ελλάδα.
Αυτός ο «ερευνητικός» δημοσιογράφος αναλαμβάνει το ρόλο του ανακριτή, εισαγγελέα και δικαστή! Ως «ερευνητής δημοσιογράφος», αν είχε ερευνήσει λίγο, θα έβρισκε ότι ο Φρέντη Μπελέρης δεν υπήρξε ποτέ μέλος της Χρυσής Αυγής και η πολιτική του δραστηριότητα δεν είχε τίποτα κοινό με την Χρυσή Αυγή, αντιθέτως, είναι ενεργό μέλος της Νέας Δημοκρατίας, η οποία ξεκίνησε τον πόλεμο κατά της Χρυσής Αυγής.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, την ευθύνη της τρομοκρατικής πράξης στην οποία αναφέρεται ο Αρταν Χοτζα, ανέλαβαν μέλη της οργάνωσης ΜΑΒΗ και όχι η Χρυσή Αυγή. Οι κατηγορίες εναντίον του Φρέντη Μπελέρη δεν αποδείχθηκαν από κανένα ελληνικό ή αλβανικό δικαστήριο. Η δικαστική «φάρσα» εναντίον του στις τοπικές εκλογές στη Χιμάρα το 2003 είναι γνωστή ως ένα από τα κλασικά παραδείγματα για το πώς «κλέβονται» οι εκλογές στην Αλβανία, και αντί να τιμωρούν τους ένοχους, καταδικάζουν τα θύματα.
Είναι ευρέως γνωστό, ότι οι «σοσιαλιστές» εκείνης της εποχής, ήταν «ειδικοί» που χρησιμοποιούσαν τα «νόμιμα» μέσα της κρατικής μηχανής εναντίον των μελών της Ομόνοιας. Αναμφίβολα, ο A. Hoxha είναι εταίρος των «νομικών μέσων» που στοχεύουν στον αφανισμό των μελών της ελληνικής μειονότητας με νομικά τερτίπια, όπως ο νόμος περί ποινικοποίησης, που πρακτικά συμβάλλει στην πολιτική εξάλειψη τους. Με το τελευταίο άρθρο του, στην πραγματικότητα ο A. Hoxha υποκινεί τις τρομοκρατικές ενέργειες εναντίον πολιτικών στελεχών της Ομόνοιας καθώς ονομάζει και στοχοποιεί συγκεκριμένα πρόσωπα.
Πηγή: Χιμάρα