Ξενής Χ. Ξενοφώντος
Γιορτάζουμε στις 14 Mαρτίου 2021 την 82η επέτειο μνήμης και τιμής του ήρωα-μαθητή Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Τονίζω τη λέξη γιορτάζουμε, γιατί στη σημερινή ζούγκλα της παγκοσμιοποίησης και της καθυπόταξης των λαών, ο κάθε ελεύθερος άνθρωπος έχει απόλυτη ανάγκη θυσιαστηρίων από τα οποία θα αντλήσει δύναμη προκειμένου να κρατηθεί όρθιος.
Ο νεαρός Ευαγόρας Παλληκαρίδης από το χωριό Τσάδα της Επαρχίας Πάφου, σε ηλικία μόλις 19 ετών, ήταν ο τελευταίος αγωνιστής της κυπριακής ελευθερίας που κρεμάστηκε από τους Άγγλους δυνάστες.
Ο βίος και η πολιτεία του αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο μαθητικής λεβεντιάς και πνευματικής ωρίμανσης που σε συνδυασμό με τον ποιητικό νεανικό λόγο και το ασυμβίβαστο αγωνιστικό του πνεύμα, κατατάσσεται στο πάνθεο της αθανασίας.
Γιατί όπως έλεγε και ο λόγιος της επαναστατικής περιόδου, Κωστής Παλαμάς, «η μεγαλοσύνη στους λαούς δεν μετριέται με το στρέμμα, με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με αίμα».
Στα 15 του χρόνια αψηφά την πάνοπλη αγγλική αστυνομία, κατεβάζει από το στάδιο της Πάφου την αποικιοκρατική σημαία επιτυγχάνοντας ματαίωση των εορτασμών για τη στέψη της βασίλισσας, πράξη πρωτοφανής που δεν αποτολμήθηκε σε καμία άλλη χώρα της γηραιάς Αλβιώνας.
Με τη δράση του αναδείχθηκε σε κορυφαία μορφή του απελευθερωτικού μας αγώνα. Όταν διακήρυττε μέσω των ποιημάτων του ότι «θα ’παιρνε το μονοπάτι που πάει στη λευτεριά», συνειδητοποιούσε, παρά το νεαρόν της ηλικίας του, πως η λευτεριά κερδίζεται μόνο με αίμα.
Στο αποχαιρετιστήριο γράμμα του προς τους συμμαθητές του, λίγο πριν πάρει τα δύσβατα μονοπάτια της λευτεριάς, τόνιζε ότι «μπορεί και να μην τον ξαναδούν παρά μόνο νεκρό».
Αυτή η συνειδητή αντιμετώπιση του θανάτου στα χρόνια της εφηβείας και των μύριων ονείρων, τον κατέστησαν παγκόσμια νεανική μορφή και πρότυπο των λαών που παλεύουν για ελευθερία και ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Το απαράμιλλο θάρρος που επέδειξε κατά τη διάρκεια της δίκης-παρωδίας όπου κατηγορήθηκε για κατοχή όπλου, είναι άξιο θαυμασμού. Η απάντησή του όταν ρωτήθηκε αν είχε οτιδήποτε να πει για να μην του επιβληθεί η ποινή του θανάτου, ενσαρκώθηκε σε παιάνα ελληνικής λεβεντιάς:
«Ξέρω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος ο οποίος ζητεί την ελευθερία του», παραπέμποντας στο «Μολών Λαβέ» του Λεωνίδα. Χρειάστηκαν εννέα δευτερόλεπτα από τη στιγμή που άνοιξε η ξύλινη καταπακτή για να ξεψυχήσει ο Βαγορής, στο σχοινί της αγχόνης. Πίσω του όμως άφησε με την ηρωική θυσία του παρακαταθήκη αιώνων.
Σήμερα που ο νεοθομανός Ερντογάν με τη βρώμικη συμπαιγνία της πάλαι ποτέ βρετανικής αυτοκρατορίας θέλει να καθυποτάξει ξανά την Κύπρο και την Ελλάδα, τώρα που δοκιμάζεται η αντοχή του έθνους, τώρα που διακυβεύεται η ύπαρξή μας σε τούτη τη γη την ποτισμένη με το αίμα των ηρώων μας και τον ιδρώτα των προγόνων μας, η θυσία του Βαγορή αποτελεί για μας άσβεστο φάρο στον αγώνα για ελευθερία κι εθνική δικαίωση.
Γι’ αυτό, κάθε 14η Μαρτίου δεν κλαίμε αλλά γιορτάζουμε την ημέρα του ήρωα μαθητή που κρατά ζωντανή την ελπίδα για ένα ελεύθερο κι αξιοπρεπές αύριο.
*Δημοσιογράφος, πρόεδρος Ινστιτούτου Ελληνικού Πολιτισμού www.iep.org.cy
Φιλελεύθερος
