Η πρόσφατη έρευνα της κοινής γνώμης για την Ελληνική Επανάσταση, την οποία διεξήγαγε το Κέντρο Φιλελευθέρων Μελετών σε συνεργασία με την εταιρία MARC, καταδεικνύει ότι οι σύγχρονοι Έλληνες έχουμε κατανοήσει ποιοι μας ελευθέρωσαν, πώς το πέτυχαν και ποιες ήταν οι ιδέες και οι αξίες των πρωτεργατών. Το 91% των ερωτηθέντων χαρακτηρίζει εθνική την επανάσταση, ενώ ένα αξιοσημείωτο 55% εντοπίζει και θρησκευτικά στοιχεία στην ταυτότητα του Αγώνα.
Παρά την επί δεκαετίες προβληθείσα προπαγάνδα του μαρξισμού οι Έλληνες δεν θεωρούν την Επανάσταση ταξική. Διότι δεν ήταν. Όλα τα κείμενα της εποχής, Συντάγματα, διακηρύξεις, απομνημονεύματα, μαρτυρούν ότι οι πρόγονοί μας αγωνίσθηκαν για την εθνική και θρησκευτική ελευθερία τους.
Πολύ σωστή είναι και η απάντηση του 71,1% ότι υπήρξε Κρυφό Σχολειό. Η απάντηση δείχνει την αποτυχία των πάσης φύσεως αναθεωρητών της Ιστορίας μας, οι οποίοι έχυσαν τόνους από μελάνι για να πείσουν ότι είναι μύθος η λειτουργία κρυφής παιδείας επί Τουρκοκρατίας. Οι ιστορικές μαρτυρίες που διαψεύδουν τους αναθεωρητές είναι πολλές. Ο Φωτάκος (Φώτιος Χρυσανθόπουλος), ο υπασπιστής του Κολοκοτρώνη, μιλά για Κρυφό Σχολειό στην Πελοπόννησο, ο Νικόλαος Δραγούμης δίνει σχετική μαρτυρία για τη Δυτική Μακεδονία, ο Γάλλος δημοσιογράφος Ρενέ Πυώ εντοπίζει κρυφή παιδεία στο Αργυρόκαστρο της Βορείου Ηπείρου. Το πιο σημαντικό μήνυμα από την τοποθέτηση αυτή είναι ότι η πλειοψηφία των συγχρόνων Ελλήνων αρνείται την προσπάθεια εξωραϊσμού της Τουρκοκρατίας.
Οι αντίπαλοι του Κρυφού Σχολειού παρουσιάζουν την Τουρκοκρατία ως μία ήπια περίοδο με ανεκτικότητα και ελευθερίες! Θέλουν να μας περάσουν το μήνυμα ότι: Αφού με τους Οθωμανούς περνούσαμε τότε καλά και είχαμε ελεύθερη παιδεία, άρα και οι νέοι Οθωμανοί του Ερντογάν είναι φίλοι μας. Ας καθίσουμε να μοιράσουμε μαζί τους εδάφη και πελάγη.
Λογική είναι η προτίμηση των ερωτηθέντων σε αγωνιστικές προσωπικότητες όπως είναι ο Θ. Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης, η Μπουμπουλίνα. Η ελευθερία δεν έρχεται με λόγια, αλλά με μάχες στην ξηρά και στη θάλασσα. Ας μην λυπούνται οι θαυμαστές του Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου για το μικρό ποσοστό προτιμήσεων που συγκεντρώνει. Ας θυμηθούμε τη μάχη του Πέτα, όπου ο Μαυροκορδάτος οδήγησε τους Φιλέλληνες στη σφαγή σε ανοικτό πεδίο ενώ εκείνος κοίταζε από μακρυά.
Με ενδιαφέρον παρατηρώ ότι από τα γεγονότα των διακοσίων ετών μέχρι σήμερα οι περισσότεροι θεωρούν ως πιο σημαντική στιγμή την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο συνδυασμός των απαντήσεων στην έρευνα, αν μελετηθεί προσεκτικά, δείχνει μία σύνθεση εθνικής ταυτότητας και Ευρώπης. Παρουσιάζει την ανάγκη των σημερινών Ελλήνων να κρατηθούν από τις ρίζες τους, από την Ορθοδοξία και τη διαχρονική ιστορία μας, και ταυτοχρόνως την επιθυμία μας να ανήκουμε σε μία λέσχη ισχυρών, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τα μειονεκτήματά της.
Είναι αξιοπρόσεκτη αυτή η συνθετική ικανότητα του Έλληνα. Με συνθέσεις φτάσαμε και στο 1821. Η Ορθόδοξη Πίστη και η αγάπη για την Πατρίδα συνδυάσθηκαν επιλεκτικά με ορισμένα φιλελεύθερα και δημοκρατικά στοιχεία των πολιτικών κινημάτων της Ευρώπης. Σε αντίθεση με τη Γαλλική Επανάσταση, η οποία είχε σαφώς αντιεκκλησιαστικό χαρακτήρα, στην Επανάσταση του 1821 οι Έλληνες αγωνίσθηκαν υπό την ηγεσία της Εκκλησίας, για την Ορθοδοξία. Αυτή την ουσιώδη διαφορά ας μην την λησμονούμε.
Κωνσταντίνος Χολέβας