Τα μάτια μας δεκατέσσερα! Ο Ελληνισμός της Βορείου Ηπείρου θα δεχθεί διπλή πίεση κατά τους αμέσως επόμενους μήνες. Ο Αλβανός Πρωθυπουργός Έντι Ράμα ανακοίνωσε ότι θα φιλοξενήσει χιλιάδες πρόσφυγες από το Αφγανιστάν με κίνδυνο αλλοιώσεως των πληθυσμιακών δεδομένων στις περιοχές της ελληνικής μειονότητας.
Και από την άλλη πλευρά η Ρουμανία εφαρμόζει την απόφαση που έλαβε η Γερουσία της τον Νοέμβριο του 2020: Ιδρύει ρουμανικά σχολεία για να προσηλυτίσει τους πολυάριθμους Βλαχόφωνους Έλληνες που ζουν στην αλβανική επικράτεια.
Ο Ράμα ίσως θελήσει να μας ξεγελάσει. Αν πιεσθεί από την ελληνική κυβέρνηση, θα πει ότι οι Αφγανοί πρόσφυγες θα εγκατασταθούν εκτός των μειονοτικών ζωνών. Όμως η Αλβανία αναγνωρίζει συγκεκριμένα χωριά ως ελληνική μειονοτική περιοχή. Δεν αναγνωρίζει τον Ελληνισμό στην πόλη και στον Νομό της Κορυτσάς. Ίσως, λοιπόν, εγκαταστήσει στον Νότο τους πρόσφυγες πιέζοντας ασφυκτικά το ελληνικό στοιχείο, αλλά έχοντας τη δικαιολογία ότι για τη κυβέρνησή του η συγκεκριμένη περιοχή δεν κατοικείται από Έλληνες. Φυσικά ουδείς μπορεί να αποκλείσει ότι από τα ελλιπώς φυλασσόμενα αλβανικά σύνορα πολλοί από τους Αφγανούς θα επιχειρήσουν να εισέλθουν παρατύπως στην Ελλάδα. Έβρος Νο 2;
Χρειάζεται, λοιπόν, μία άμεση και μία μεσοπρόθεσμη ενέργεια. Πρώτον και αμέσως να διακηρύξει η Αθήνα- προφανώς το κάνει ήδη παρασκηνιακά- ότι η ανθρωπιστική διάθεση του Ράμα δεν πρέπει να ωθήσει σε φυγή τον εναπομείναντα Ελληνισμό της Αλβανίας. Δεύτερον να λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε η επικείμενη απογραφή στην Αλβανία να γίνει υπό την επιτήρηση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και να καταγράψει αντικειμενικά τον αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των ομοεθνών μας. Θυμίζω ότι η προηγούμενη απογραφή στην Αλβανία καταγγέλθηκε ως μη αντικειμενική από την ΟΜΟΝΟΙΑ, την Οργάνωση της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας.
Το ζήτημα της ρουμανικής προπαγάνδας πρέπει επίσης να απασχολήσει την επίσημη ελληνική διπλωματία. Φίλη η Ρουμανία, αλλά φιλτάτη η ιστορική αλήθεια. Οι Βλαχόφωνοι της Βορείου Ηπείρου, όπως και οι Βλαχόφωνοι της Ελλάδος και του κράτους των Σκοπίων είναι γηγενείς Έλληνες που μιλούν ένα ελληνολατινικό ιδίωμα από την εποχή της Ρωμαιοκρατίας. Δεν είναι Ρουμάνοι. Ούτε η βλάχικη διάλεκτος είναι ίδια με τη Ρουμανική γλώσσα, όπως απέδειξε ο δάσκαλός μου και διαπρεπής Βαλκανιολόγος Αχιλλεύς Λαζάρου.
Η Ρουμανία παλαιότερα ανακίνησε μειονοτικό ζήτημα εις βάρος της Ελλάδος. Το αποκορύφωμα, στα τέλη του 19ου αιώνος και κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνος, ήταν η δράση του διαβόητου Απόστολου Μαργαρίτη. Απέτυχαν λόγω του σθεναρού ελληνικού φρονήματος των Βλαχοφώνων. Τη σκυτάλη παρέλαβαν οι Ιταλοί του Μουσσολίνι, οι οποίοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Πριγκηπάτο της Πίνδου με τον εξωμότη Αλκιβιάδη Διαμάντη. Πάλι οι Βλαχόφωνοι αντιστάθηκαν με μεγάλες θυσίες.
Στη γη των Βλαχοφώνων Εθνικών Ευεργετών, στη γη του Βλαχόφωνου Ευαγγέλη Ζάππα, θα ανοίξουν ρουμανικά σχολεία και συγκεκριμένα στους Αγίους Σαράντα και στη Σελενίτσα αρχικά. Προβλέπω ότι η ρουμανική προπαγάνδα θα έχει ισχυρή οικονομική υποστήριξη. Πρέπει με κάθε τρόπο να σταθούμε στο πλευρό των Βλαχοφώνων Ελλήνων για να αποκρούσουν την προπαγάνδα. Και όπως έλεγε ο γνώστης του προβλήματος, ο αείμνηστος Μετσοβίτης πολιτικός Ευάγγελος Αβέρωφ: «Τα μικρά προβλήματα γίνονται μεγάλα, αν δεν τα προσέξουμε όταν ακόμη είναι μικρά».
Κωνσταντίνος Χολέβας
