Η 28η Οκτωβρίου 1940 είναι η μέρα επανάληψης του Ελληνικού θαύματος στον ατέρμονα Ελληνικό χρόνο. Ήταν Δευτέρα κι από τη στιγμή που ρόδιζε στα χιονισμένα βουνά της Πίνδου η αυγή, φώτισε το προαιώνιο χρέος κι ύψωνε την προγονική δόξα στην αρχαία κοιτίδα της.
Κι οι καμπάνες των εκκλησιών κι οι ιαχές του λαού ξεσήκωναν τους Έλληνες από τα φτωχόσπιτα και τ’ αρχοντικά, καλώντας τους να ορειβατήσουν στα κακοτράχαλα βουνά με σημαίες, κιθάρες και μαντολίνα, να πολεμήσουν τον ιταμό εισβολέα που με φανφάρες κι απειλές κανονιοβολούσε το φιλότιμο και την ανθρωπιά στην ιστορική αφετηρία τους, επαιρόμενος ότι θα κάνει ένα κατακτητικό περίπατο στην Ελλάδα.
Ο πόλεμος άρχισε με το πρώτο φως της μέρας. Από τη στιγμή που ο Ιωάννης Μεταξάς πυροδότησε τη θρυαλλίδα της αντίστασης με την απάντηση στον Ιταλό πρέσβη Γκράτσι που του επέδιδε το τελεσίγραφο του Μουσολίνι, ζητώντας ν’ ανοίξει τους δρόμους για την επέλαση του φασισμού. Κι η απάντηση δόθηκε στα Γαλλικά, στη γλώσσα της αυγινής εκείνης συνομιλίας: Alons e’ est la guerre που σήμαινε «πόλεμος λοιπόν».
Δυο μέρες μετά, η εφημερίδα «Ελληνικόν Μέλλον» δημοσίευε το πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο του διευθυντού της Νίκου Π. Ευστρατίου με τον τίτλο «ΟΧΙ». Και το «ΟΧΙ» έγινε η εθνική κραυγή που αντιλάλησε στις βουνοκορφές, έγινε ο «αέρας» που οι πολεμιστές βροντοφώναζαν όπως τους προγόνους με την κραυγή «ιά» ορμώντας ακάλυπτοι εναντίον των εκάστοτε εχθρών.
Τα ιταλικά στρατεύματα εισέβαλλαν ήδη στο Ελληνικό έδαφος. Κι όταν έφεξε, η πολεμική αεροπορία άρχισε τους βομβαρδισμούς Ελληνικών πόλεων. Η κυβέρνηση κήρυξε τον πόλεμο και η κραυγή του πολέμου ακουόταν ιερό προσκλητήριο που ξεσήκωσε τον λαό να τρέξει στα στρατόπεδα και ν’ ανηφορήσει στα μονοπάτια της αντίστασης, να συντρίψει το φασισμό και καταδιώκοντάς τον να τον ρίξει στη θάλασσα της Αλβανίας.
Η διαβόητη «Τζούλια» και στρατιά 6 μεραρχιών, με 72 χιλιάδες πάνοπλων στρατιωτών, συνετρίβησαν στην Κορυτσά, στις 22 Νοεμβρίου κι η «εαρινή επίθεση» στις 9 Μαρτίου 1941, με επί κεφαλής τον Ντούτσε, ακολούθησε στην εξευτελιστική ήττα, την πρώτη ήττα που γελοιοποίησε τον Άξονα. Κι η ήττα εκείνη του φασισμού άλλαξε την πορεία των γεγονότων διότι προκάλεσε την παρέμβαση του Χίτλερ στο θέατρο του πολέμου.
Ο Γερμανός δικτάτορας δεν ήταν ενημερωμένος για την ιταλική επιδρομή. Οι συνομιλίες του Γερμανού πρέσβη Έρμπαχ με τον Μεταξά, αλλά και η διπλωματική αποστολή από την Αθήνα στο Βερολίνο, βεβαίωναν ότι ο φύρερ δεν σχεδίαζε κάθοδο των στρατευμάτων του Ναζισμού στη Βαλκανική. Ο ίδιος βρισκόταν στο Υβουάρ του Βελγίου όταν έλαβε το μήνυμα της ιταλικής επέμβασης στην Ελλάδα. Προηγουμένως διέταξε τον Ρίμπεντροπ να τηλεφωνήσει στον Τσιάνο να κλείσει συνάντηση με τον Μουσολίνι στη Φλωρεντία στις 28 Οκτωβρίου. Κι όταν πληροφορήθηκε την κήρυξη του πολέμου είπε : «Η ηλιθιότητα των συμμάχων μας άγγιξε την παραφροσύνη».
Οι Γερμανοί δεν ήθελαν εκείνο τον πόλεμο. Ο στρατηγός Βίλχελμ Κάϊτελ “Keitel”, ευρισκόμενος στο Ίνσμπουργκ της Αυστρίας, δήλωσε στον Ιταλό στρατάρχη Μπαντόλιο στις 15 Νοεμβρίου : « Αν το ήξερα θα ερχόμουν στη Ρώμη για να αποτρέψω τέτοια εκστρατεία». Τη Γερμανική αντίθεση στον πόλεμο επιβεβαίωσαν στη δίκη της Νυρεμβέργης ο Κάϊτελ, ο Γκαίρινγκ κι ο Ρίμπεντροπ στις 4 Απριλίου 1946. Ο ίδιος ο Χίτλερ, επιστρέφοντας από τη Φλωρεντία ήταν αγανακτισμένος και είχε δηλώσει στους Κάϊτελ, Χάλντερ, Γιολντ, Μπράουχιτς, ότι δεν είχε εμπιστοσύνη στις διοικητικές ικανότητες των Ιταλών.
Η Ελληνική αντίσταση της 28ης Οκτωβρίου 1940, έδωσε διαφορετική τροπή στη μοίρα του κόσμου. Ο Χίτλερ έστειλε τις σιδηρόφρακτες μεραρχίες της Βέρμαχτ στην Ελλάδα, τα σχέδια εισβολής στη Σοβιετική Ένωση καθυστέρησαν, ενέσκηψε ο χειμώνας και οι Γερμανοί υπέστησαν πανωλεθρία.
Τον πόλεμο ήθελαν και επεδίωξαν οι Άγγλοι. Χρησιμοποίησαν τον ελληνικό λαό προκάλυμμα για να προστατεύουν τα στρατεύματά τους από τη Μακεδονία μέχρι την Κρήτη. Στην Κρήτη παρέσυραν τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές για ν’ αποφύγουν εισβολή στην Αγγλία. Γι αυτό απέκλεισαν ανακωχή που ζητούσαν οι Ιταλοί μεσολαβούντος του Χίτλερ. Τεράστια ευθύνη για τη συμφορά φέρουν οι Άγγλοι που ανέκοπταν τα Καναδικά και Σουηδικά πλοία και ακόμα τα βύθιζαν, αποκλείοντας ανεφοδιασμό του λαού που λιμοκτονούσε. Κατά τον Τσιόρτσιλ να στερούνται διατροφής για να ξεσηκωθούν εναντίον των Γερμανων!…
Ο ίδιος φέρει ευθύνη για τα Δεκεμβριανά του ’44 και τον εμφύλιο.Σε αριθμούς θυσιών η Ελληνική αντίσταση σήμαινε 400 χιλιάδες νεκρούς στον πόλεμο και ένα εκατομμύριο νεκρούς από τις κακουχίες της Γερμανοϊταλικής κατοχής. Παράλληλα καταστράφηκαν πόλεις και χωριά, περιουσίες και βιομηχανίες, επιχειρήσεις και άλλες δραστηριότητες με φοβερές συνέπειες που ταλάνιζαν το έθνος επί δεκαετίες. Οι γεννήσεις διακόπηκαν από το θάνατο, την πείνα και τα μαρτύρια.
Ο εφιάλτης της υπογεννητικότητας αγκυροβόλησε το δημογραφικό πρόβλημα στα 11 εκατομμύρια, με τη φυματίωση και τη λιμοκτονία να αιχμαλωτίζουν την Ελλάδα στον Άδη της έσχατης εθνικής δυστυχίας του αιώνα. Οι ολέθριες συνέπειες έθαψαν το όνειρο ενός έθνους στην άβυσσο μιας ανεπανάληπτης συμφοράς που αχολογεί σαρδόνιο ρέκβιεμ και μαχαιρώνει τις ελπίδες των γενεών με την πρόκληση του Παλαμά: «Αυτό το λόγο θα σας πω/ δεν έχω άλλο κανένα/ Μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του εικοσιένα».
Γιάννης Σπανός, Πρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτικών Κρατουμένων, ΕΟΚΑ
