Όταν τα φύλλα αρχίζουν να πέφτουν και οι κλώνοι του δέντρου γυμνώνονται, τα φθινοπωρινά προμηνύματα αγγέλλουν τον ερχομό του χειμώνα με τη ξήρανση της γης και την κάθοδο του Αδώνιδος στον Άδη. Η φυλλοροή είναι το προοίμιο των καταιγίδων. Κάτι τέτοιο μου φαίνεται συμβαίνει και με τα ανθρώπινα. Όταν αρχίσουν να πέφτουν οι αξίες και τα ιδανικά να μαδούν, οι ψυχές των ανθρώπων παγώνουν και μαραίνονται οι καρδιές. Επέρχεται ο χαμός. Η χειμερία πνευματική νάρκη.
Η συνείδηση αποκοιμιέται, χάνονται οι ελπίδες κι η ζωή κατρακυλά στο «ανήθικο κι ανέλπιδο χάος» του Νίκου Καζαντζάκη. Ο άνθρωπος σαν αξία αυτομηδενίζεται και παραπαίει στο δημιούργημά του. Τον χαλασμό. Με δραματικά συμπτώματα την απώλεια της ιστορικής μνήμης, τη θολούρα που καταπίνει το χρέος, την ηθική κατάπτωση και τα αεροτραμπαλίσματα στους άγριους ανέμους της ανυπαρξίας.
Οι παρατηρήσεις καθηλώνουν τη σκέψη σ’ ένα φαινόμενο που γίνεται εναργέστερο κάθε μέρα πιο πολύ και προβάλλει την εικόνα μιας κοινωνίας χαμένων προσδοκιών. Όπως τη δική μας κοινωνία. Την ευρύτερη ελληνική κοινωνία, που έχασε την ομορφιά των ιδεών της, των ιδεών που την κράτησαν όρθια στις τραμουντάνες των χιλιετιών. Που ανέχτηκε τον ευτελισμό του ηθικού μεγαλείου που κληρονόμησε και απογυμνώθηκε απερίσκεπτα από την ιδεοκρατία του πολιτισμού που πύργωσαν τα σημαντικότερα πνεύματα της ανθρωπότητας, οι Έλληνες πατέρες που σμίλεψαν στον χάλυβα της φιλοσοφίας και της ιστορίας πρότυπα βίου και νομοθέτησαν την εθνική συμπεριφορά που χάραξε την ιστορική πορεία στη δόξα.
Ο δικός μας χειμώνας ενέσκηψε από την ώρα που εγκαταλείφθηκαν τα ιδεώδη που επανέφεραν τον κόσμο μας στην πρώτη σκηνή του δράματος της καταξιωμένης διέλευσης από την ιστορία κι επέβαλαν τον Έλληνα άνθρωπο της Κύπρου στην παγκόσμια συνείδηση. Με την παρρησία μπροστά στον θάνατο. Με το τραγούδι μπροστά στην αγχόνη. Με την αντοχή στα μαρτύρια. Με την εγκαρτέρηση στην ομηρία. Με τη γενναιότητα στις ώρες της απάνθρωπης δοκιμασίας. Και τον ηθικό θρίαμβο στη βαρβαρότητα της κρατικής τρομοκρατίας.
Δυστυχώς η κοινωνία μας ανέχτηκε την καταρράκωση των αξιών της κι έχασε την ανθρωπιά της. Υπέκυψε στο δέλεαρ ενός ανύπαρκτου, ψεύτικου, πλαστού, παραπλανητικού «μεσσιανισμού» και καταστράφηκε. Και κατάντησε στα σημερινά χάλια. Διότι μέσα στη σύγχυση των εξαγγελιών που θόλωναν τη σκέψη, στην καταιγιστική αλλαγή των συνειδησιακών δεδομένων, στην οργανωμένη παραπλάνηση της σκέψης με ψεύτικες ελπίδες και τον πρόσκαιρο εφησυχασμό μιας ομαλής και ασφαλισμένης ζωής, ο άνθρωπος μεταστράφηκε.
Άλλαξε πορείες, αποδέχτηκε τον άκοπο πλουτισμό, παραδόθηκε στη μαγγανεία της εύκολης επιβίωσης, έπαψε να αγωνίζεται, να ενδυναμώνεται από αρχές και αρετές, έπαψε να πιστεύει στις δυνάμεις που τον στερέωναν και στις ελπίδες που αναπηδούν μέσα από τις έντονες μάχες των καλών αγώνων και επιβραβεύουν με την ευτυχία την επιτυχία. Ο άνθρωπος αντάλλαξε τα ιδεώδη του και τις αρετές του με τη σκοπιμότητα, την υστεροβουλία, τον ατομισμό του προσωπικού συμφέροντος.
Αποστερήθηκε τη φιλία. Νόθεψε την ανθρωπιά του. Θαμπώθηκε από το νέο εφεύρημα μιας νηπιώδους πολιτικής και μετατράπηκε σε αφελές, εύπιστο πλάσμα που καταπλήσσεται και παραδίδεται στον θαυμασμό των πυροτεχνημάτων, όπως τα ανθρώπινα όντα των πρωτογόνων που πλανεμένοι από τους τσαρλατάνους ψευτομάγους, κάνουν θεούς τα σκιάχτρα που εισβάλλουν αιφνίδια στην απονήρευτη κοινωνία τους.
Σ’ εμάς, πλάνεμα μέγα η διαφθορά. Η διαφθορά που στράγγιξε την ψυχή από τα προαιώνια μεγαλεία που πρόβαλλαν τον Έλληνα άνθρωπο πρότυπο και την πατρίδα μας κοιτίδα κάθε ωραίου κι αληθινού. Των ιδεωδών που έδιναν αξία στη ζωή και ύψωναν στους ορίζοντες των ευγενών σκοπών τον προορισμό που καταξίωνε τη διέλευση από το προσκήνιο της ιστορίας.
Η καταδρομή άρχισε από την ώρα που η κοινωνία παραζαλισμένη από τους οργανωτές της προπαγάνδας του ψεύτικου «θριάμβου» και από τη μέθη της υπόσχεσης μιας «Νεφελοκοκκυγίας», παρακολούθησε τον αποκεφαλισμό της αγωνιστικής παρρησίας από τα ιδεοκρατικά ερείσματα της υπαρξιακής καταξίωσης και δέχτηκε, αποχαυνωμένη από το αφιόνι μιας ανύπαρκτης «νίκης», την αντικατάσταση των ιδανικών της από την πρόσκαιρη λάμψη των βεγγαλικών της εξουσίας που εμφανίστηκε σαν άσπρο άλογο που κάλπαζε στη φαντασία των νεοπολιτικών μορφωμάτων της παραπλάνησης. Η κοινωνία έγινε αντίγραφο της νέας τάξης των αρχόντων.
Ο Δημοσθένης θα σάρκαζε επαναλαμβάνοντας την κατάκρισή του: « Το της πόλεως ήθος ομοιούται της άρχουσιν». Και ο Charles Bukowski την επίκρισή του πως «οι έξυπνοι ήταν γεμάτοι αμφιβολίες και οι ηλίθιοι γεμάτοι αυτοπεποίθηση»! Μια ανεπηρέαστη θέαση του εσμού μερικών πολιτικών κατασκευασμάτων πείθει περί του λόγου το ασφαλές. Υπήρξαν δοτοί εκπρόσωποι του λαού που κοιμόντουσαν στο παράξενο κοινοβούλιο κι όταν τους ξυπνούσαν «συμφωνούσαν με τον προλαλήσαντα»!
Ήταν οι «πεφωτισμένοι» ειδικοί που παραμερίζοντας τα επερχόμενα προβλήματα των καιρών ήγειραν και θέμα στρούθων στη Βουλή, στο αχολόϊ της πνευματικής ένδειας των αφεντικών τους που αναχωρούσαν σε ταξίδια με τις βαλίτσες των πρώτων μιζών!… Των δημιουργημάτων των πυροτεχνημάτων που από την άνοιξη της ιστορίας μετεπήδησαν στον βαρύ χειμώνα, κουβαλώντας μαζί τους τον εύπιστο κόσμο που πετώντας τη λογική και τη σωφροσύνη στα νεκροταφεία της ιστορίας, θρόνιαζαν ηγεσίες με τα ενθουσιαστικά χειροκροτήματα των φανταστικών κατοίκων της «Νεφελοκοκκυγίας» των Ορνίθων του αριστοφάνειου κυνισμού…
Γιάννης Χρ. Σπανός
Γεννήθηκε στη Γιαλούσα της Κύπρου. Φιλόλογος – Ιστορικός, Δημοσιογράφος. Αρχισυντάκτης – αρθρογράφος εφημερίδων της Λευκωσίας, συνεργάτης εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης και ραδιοτηλεοπτικών δικτύων Κύπρου και Ελλάδας. Συγγραφέας 55 βιβλίων, φιλολογικών, ιστορικών, μυθιστορημάτων και δραματικών θεατρικών έργων, δεκάδων χιλιάδων άρθρων, ερευνών, μελετών και ταινιών.
Αγωνιστής του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, καταζητήθηκε από τους Άγγλους, κρατήθηκε στα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης 1957- 59, εθελοντής των αγώνων που ακολούθησαν.
Τιμήθηκε από Προέδρους της Δημοκρατίας για το συγγραφικό του έργο. Ως άξιος της πατρίδος από τον Διγενή για την αγωνιστική προσφορά του στην πατρίδα. Από το ΣΙΜΑΕ ( Υπ. Παιδείας και Πολιτισμού ) με το μετάλλιο Ελευθερίας. Από οργανωμένα σύνολα στην Κύπρο και την Ελλάδα. Παμψηφεί εκλελεγμένοςΠρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτικών Κρατουμένων της ΕΟΚΑ.
