Είναι κοινό μυστικό. Η αποχώρηση της ελληνικής μεραρχίας τον Νοέμβριο του 1967 αποσκοπούσε στην στρατιωτική απογύμνωση της Κύπρου και στο άνοιγμα της Κερκόπορτας για την τουρκική εισβολή και την τουρκοποίηση του νησιού.
Όσο υπήρχε η μεραρχία οι Τούρκοι δεν τολμούσαν να επέμβουν. Ήταν ασπίδα προστασίας η άφιξη και η παραμονή ελληνικού στρατού στην Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτή την ασπίδα είναι που εξόρισαν εκείνοι που απεφάσισαν το ιστορικό ανόμημα του Νοεμβρίου. Τότε το έθνος στέναζε στον ζυγό της αλήστου μνήμης χούντας. Και το ερώτημα που ηγέρθη κι έμεινε έκτοτε αναπάντητο είναι εάν η επί του προκειμένου ενοχή βαρύνει αποκλειστικά τη χούντα ή υπάρχουν ευρύτερες εθύνες και κατά συνέπεια στον κύκλο των ενοχών συμπεριλαμβάνονται κι άλλοι.
Διότι είναι πασιφανές ότι ο ξένος δάκτυλος της κακοδαιμονίας δεν έλειπε από την εκπόνηση και εκτέλεση του κακουργήματος. Ήταν όμως μόνο οι ξένοι πίσω από το γεγονός; Και γιατί να αοριστολογούμε; Ο Κίσσινγκερ και ο Ουϊλσον, η CIA και η Ιντέλλιτζενς Σέρβις που άλλωστε συνείργησαν στα επακολουθήσαντα. Στην εισβολή και στην κατοχή αλλά και στις αφορμές του αποτροπαίου εγκλήματος εις βάρος του δύσμοιρου λαού μας και της δύστυχης πατρίδας μας; Και ερωτάται: Ποια είναι τα παρασκήνια της αποχώρησης της μεραρχίας;
Ιδού τα παρασκήνια, ή μέρος των σκιών του κακού:
Το πανίσχυρο στέλεχος της κυβερνήσεως της Κύπρου, τηλεφώνησε σε έμπιστό του λοχία της αστυνομίας Λεμεσού να παρουσιαστεί το βράδυ στη Λευκωσία,σε διαμέρισμα όπου θα είχε «ιστορική εμπιστευτική συνάντηση». Ο λοχίας όντως έσπευσε στη Λευκωσία και παρουσιάστηκε στον χώρο που του υπεδείχθη. Τον υπεδέχθη ο παράγων που τον κάλεσε και τον σύστησε σε τρεις αγνώστους ανώτερους αξιωματικούς του ελληνικού στρατού και του υπεδείχθη:
«Η σημερινή συνάντηση είναι ιστορική. Σε καλέσαμε εδώ για να εξυπηρετήσεις τον μεγάλο σκοπό του Ελληνισμού. Την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Συμφωνείς; Θα συμμετάσχεις»;
Ο άνθρωπος απεδέχθη προθύμως και δήλωσε την ετοιμότητά του να πάρει μέρος στην πραγματοποίηση του εθνικού ονείρου γενεών. Και τότε του ανετέθη η αποστολή:
Να πάρει ένα «μπρεν» και με αστυνομικό «λαντ ρόβερ» να κατευθυνθεί προς τους πρόποδες του χωριού. Να πάρει θέση απέναντι από το στρατόπεδο των Ελλήνων της μεραρχίας και να πυροβολήσει «στο ψαχνό» Έλληνες στρατιώτες. Και επειδή στον λόφο ήταν οχυρωμένοι Τούρκοι, η βεβαία εντύπωση θα ήταν πως οι Τούρκοι πυροβολούσαν στο αντίπαλο στρατόπεδο.
Το αποτέλασμα θα ήταν η έναρξη ανταλλαγής πυρών και η γενίκευση πολεμικού επεισοδίου. Η σύγκρουση θα γενικευόταν και την επομένη θα ανακηρυσσόταν η ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς Στρατηγό Γεώργιο Γρίβα- Διγενή… Όσο για τον δράστη θα επιχειρούσε διαφυγή κάτω από τα διασταυρούμενα πυρά…
Ο λοχίας πλησίασε στη σκηνή του αναμενομένου επεισοδίου με έμπιστους αστυνομικούς και υπό την κάλυψη του σκότους προωθήθηκε μόνος στις παρυφές του λόφου. Πήρε κατάλληλη θέση και στόχευσε τον χώρο ανάπτυξης των Ελλήνων στρατιωτών. Έβαλε τον δάκτυλο στη σκανδάλη του πολυβόλου αλλά η συνείδηση τον εμπόδιζε να πυροβολήσει «στο ψαχνό» όπως του παράγγειλαν.
Πυροβόλησε πάνω από τα κεφάλια των φαντάρων. Οι αξιωματικοί αντελήφθηκαν ότι οι Τούρκοι βάλλουν κατά της ελληνικής μονάδας, διέταξαν ανταπόδοση των πυρών κι έγινε «του Κουτρούλη ο γάμος». Κόλαση φωτιάς ο καταυλισμός και συναγερμός εφ’ όλου του μετώπου.
Ο λοχίας τα κατάφερε να διολισθήσει από τον καταιγισμό των πυροβολισμών και την επομένη πήγε στην Κοφίνου όπου είχε προαναγγελθεί επίσκεψη του στρατηγού Γεωργίου Γρίβα-Διγενή. Πήρε θέση δίπλα από την εξέδρα και με χτυποκάρδι ανάμενε την ανακήρυξη της Ενώσεως. Έφτασε ο Αρχηγός και απευθύνθηκε στους στρατιώτες. Αλλά δεν είπε λέξη για Ένωση. Αντίθετα συμβούλευσε ψυχραιμία και αποφυγή συμπλοκών με τους Τούρκους. Ο στρατηγός δεν είχε ιδέα για το σχέδιο…
«Ολα οφείλονταν σε μια συνωμοτική συμπαγνία και στη δημιουργία της αφορμής για αποχώρηση του ελληνικού στρατού από το νησί και αμαχητί εγκατάλειψη της Κύπρου στον καραδοκούντα εχθρό! Όντως, σε μερικές ώρες αναγγέλθηκε συμφωνία αποχώρησης της μεραρχίας και του στρατηγού Γρίβα…
΄Ήταν όλα σχεδιασμένα από τη χούντα με τη συνέργεια του στελέχους της εξουσίας. Νοείται ότι θα ήταν ακατανόητη προσωπική ενέργεια ενός και μόνον παράγοντα στο εθνικό έγκλημα, υπό τις τότε συνθήκες. Άλλωστε στη συνέχεια δεν ηγέρθη θέμα ευθύνης οιουδήποτε από κυπριακής πλευράς, ο δε εκ των εμπλακέντων στη συνωμοσία εξακολουθούσε να χαίρει εμπιστοσύνης και να παραμένει στους κορυφαίους της εξουσίας που αγαλλιώντες «ξεφορτώθηκαν τους Καλαμαράδες»…
Έτσι απερφανίσθη η πατρίδα. Δεν γνωρίζω αν αποκαλύπτεται η συνωμοσία στους φακέλλους Κύπρου που βρίσκονται ήδη στην κατοχή του Κράτους ή αν η υπόθεση συγκαταλέγεται στους εξαφανισθέντες υπό περίεργες συνθήκες φακέλλους. Αλλά η αποκλειστική μαρτυρία είναι στη διάθεση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας με όλα τα μαρτυρικά στοιχεία της σημερινής αναφοράς και, βέβαια, ο επιζών λοχίας, τότε, της Αστυνομίας, που έδωσε τη συνέντευξη στον γράφοντα, ενώπιον μάρτυρος σε χωριό της Λεμεσού.
Γιάννης Χρ. Σπανός
