Πολλοί ξένοι διερωτώνται πώς οι Έλληνες μπόρεσαν ν’ αντιμετωπίσουν την φονική επιδημία που μολύνει την υδρόγειο, ανοίγοντας απέραντα νεκροταφεία στο μακάβριο πέρασμά της. Πώς τα κατάφερε ο Ελληνισμός να παραμείνει όρθιος στην τρικυμία του αφανισμού που σαρώνει την Ευρώπη και την Αμερική, που απλώνεται εφιαλτικά στην Αυστραλία, στην Αφρική.
Και μετατρέπει έθνη και λαούς σε θλιβερές ακολουθίες νεκρών που οι άνθρωποι δεν μπορούν ν’ αποχαιρετήσουν στις τελευταίες στιγμές της ζωής. Το περιοδικό «Τάϊμ» επιχειρεί μια έρευνα του νέου ελληνικού φαινομένου που εκφράζεται από ένα συνήθως αλληλοσυγκρουόμενο πλήθος κομμάτων, που τώρα συνασπίζονται σ’ ένα αδιάσπαστο μέτωπο, αποφασισμένο να πολεμήσει έναν αόρατο εχθρό. Και στα Βαλκάνια ακούγονται δοξαστικά που θέλουν την Ελλάδα ηγέτιδα χώρα στη σύγχρονη αναμέτρηση. Στην οποία συμμετέχει, βέβαια, και η Κύπρος μας, με εξ’ ίσου θαυμαστά επινίκεια.
Πιστεύω πως την απάντηση μπορούν να προβάλουν η Φιλολογία και η Ιστορία των Ελλήνων. Και να ενημερώσουν ότι το μυστήριο αναβλύζει από τα επάλξεις της σκέψης. Από την αχανή ιστορία της οργανωμένης φιλοσοφίας της εμπειρίας αφάνταστων περιπετειών και εμμονών, στην αρχή των όντων του πολιτισμού των ιδεών, των αρετών και των συστημάτων δημιουργίας του σωστού ανθρωπισμού. Της γενέσεως των κοινωνιών του πνεύματος που εμπνέει τις αρχές και τις αξίες του κόσμου. Και τη δύναμη της μνήμης που πυργώνει την αξία του ανθρωπισμού και την προοπτική της ζωής.
Η σκέψη ορμάται από τηλεφωνική επικοινωνία με φίλο που άναψε την έρευνα στην υπαρξιακή ουσία του γεγονότος της ελληνικής συσπείρωσης έναντι της πανδημίας. Και στην εξέλιξη φώτισαν τα ερωτήματα η Φιλολογία και η Ιστορία των αιώνων με τα δικά τους γεγονότα και τα συμπεράσματα. Από τον καιρό του Ομήρου, του Θαλή του Μιλησίου, του Αναξίμανδρου, του Δημόκριτου, των τραγικών, του Θουκυδίδη.
Που ανάστησαν από το χάος τον Αισχύλο με τον «Προμηθέα», τον Σοφοκλή με τον «Οιδίποδά», τον Θουκυδίδη με την «Ξυγγραφή» και την εκπληκτική περιγραφή της επιδημίας που θέρισε την Αθήνα (430 π.Χ.) και τον Ιπποκράτη με την προτροπή του «προλαμβάνειν ή θεραπεύειν». Το σύστημα που οι Έλληνες εφάρμοσαν τώρα. Διότι οι Έλληνες, τρεις χιλιάδες χρόνια πριν, έμαθαν να σκέπτονται και να εδραιώνουν τον πολιτισμό που ο Θεόπνευστος Χριστιανισμός αξιοποίησε εφαλτήριο της εξάπλωσής του.
Στη συζήτηση επισημάνθηκε πως από τα γεγονότα είμαστε υποχρεωμένοι να δεχτούμε ότι ο κόσμος κρίνεται από τις περιγραφές των συνθηκών των επών του. Οι Έλληνες από τα Ομηρικά, οι Ασσύριοι από το έπος Γκιλγκαμέζ, οι Ινδοί από το Μαχαμχαράτα, οι Μεσαιωνικοί Βυζαντινοί από το Ακρητικό, οι Άραβες από το «Σαϊδ Βατάλ», οι Δυτικοί από τις μυθιστορίες, οι Αμερικανοί από τα έπη των Μάγια, τον Γιαγουάθα…
Η αναζήτηση οδήγησε στον Αισχύλο, στους Πλατωνικούς διαλόγους, στον Σωκράτη και στο μέγα επίτευγμα του ανθρωπισμού! Και στο φιλότιμο. Μια καθαρά ελληνική αξία που λεκτικά υπάρχει μονάχα στα ελληνικά λεξικά. Γιατί δεν υπάρχει ξένη λέξη που να αποδίδει το νόημα. Και οι αποδεικτικές ενέργειες παραδίδονται από την Ιστορία. Οι Έλληνες το 490 πολέμησαν την «επιδημία» των Περσών για να σώσουν την ανθρωπότητα. Ναυμάχησαν στη Σαλαμίνα το 480 για να σώσουν τον κόσμο από τη λαίλαπα του Ξέρξη. (Αισχύλου «Πέρσαι»).
Στις Θερμοπύλες πολέμησαν για την τιμή του ανθρώπου. Το 1917 μπήκαν στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1940 οι Έλληνες υπό δικτατορία, χωρίς διαφώτιση, σύσσωμοι αντιστάθηκαν στον φασισμό. Το 1955 αγωνίστηκαν εναντίον της Βρετανικής αυτοκρατορίας. Και ανέβηκαν στην κρεμάλα για την ανθρωπιά. (Χαρίλαος Μιχαήλ : «Να φύγω και να εγκαταλείψω τον πληγωμένο φίλο μου»). Και στον Αχυρώνα, 2 Σεπτεμβρίου 1958, στη σκυταλοδρομία του θανάτου».
Οι Έλληνες υπέδειξαν πως ο πυρήνας της δημιουργίας ήταν ο άνθρωπος και υπέβαλαν την ύψιστη ανάγκη να τον τελειώσουν υπαρξιακά με ανώτερες ιδέες και αρετές δια της αναγνώρισης της άγνοιάς του, «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» (Σωκράτης), και της προσοχής στον εσωτερικό του κόσμο που καταργούσε τον εγωισμό και έκανε σημαία το εμείς, στην εξέλιξη του «γνώθι σ’ αυτόν». Στο εμείς που εξύψωνε το ιδεώδες του ανθρωπισμού και μετατρεπόταν σε εστία των επιτευγμάτων που στεφάνωναν με δάφνη την προέλαση στα μεγαλεία του πολιτισμού.
Το φαινόμενο του σύγχρονου Ελληνισμού που συντρίβει τον πανικό μιας πανδημίας, είναι γέννημα της φιλοσοφίας και της Ιστορίας. Διανύει τον χρόνο με δόρυ τον ανθρωπισμό. Δεν κυνηγά τον πλούτο. Προσφέρει. Μετατρέπει τον χωροχρόνο του σε νέο Ασκληπιείο ιάσεως του ανθρώπινου πόνου. Ο σημερινός Έλληνας βλέπει την απελπισία με ιαματική ανθρωπιά. Την φέρνει στην ώρα του ανθρώπινου πάθους η παράδοση του θαυματουργού.
Αυτοί που χειροκροτούν το ελληνικό φαινόμενο σπουδάζουν στην αρχαία ελληνική τη σοφία των πατέρων από το απώτατο παρελθόν, που μερικοί, κατά καιρούς κυβερνήτες των Ελλήνων παραγνωρίζουν αφανιστικά. Κι ας θυμούνται την προειδοποίηση του Νίτσε ότι «όλοι ψάχνουν το φαρμάκι που θα εξοντώσει τους Έλληνες» γιατί αντιλαμβάνονται πως ό,τι ανακαλύπτουν το βρήκαν εκείνοι. Κι οι αμφισβιτησίες, ας παύσουν να παραγνωρίζουν ότι ο Μαρξ και ο Λένιν εδραίωσαν τις αρχές τους, μελετώντας τα αριστουργήματα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
Άρθρο του Γιάννη Σπανού
Φιλόλογος – Ιστορικός, Δημοσιογράφος, Αγωνιστής
Ο Γιάννης Χρ. Σπανός γεννήθηκε στη Γιαλούσα της Κύπρου. Φιλόλογος – Ιστορικός, Δημοσιογράφος. Αρχισυντάκτης – αρθρογράφος εφημερίδων της Λευκωσίας, συνεργάτης εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης και ραδιοτηλεοπτικών δικτύων Κύπρου και Ελλάδας. Συγγραφέας 48 βιβλίων, φιλολογικών, ιστορικών, μυθιστορημάτων και δραματικών θεατρικών έργων, χιλιάδων άρθρων, ερευνών, μελετών και 20 ταινιών.
Τιμήθηκε από Προέδρους της Δημοκρατίας για το συγγραφικό του έργο. Ως άξιος της πατρίδος από τον Διγενή για την αγωνιστική προσφορά του στην πατρίδα. Από το ΣΙΜΑΕ ( Υπ. Παιδείας και Πολιτισμού ) με το μετάλλιο Ελευθερίας. Από οργανωμένα σύνολα στην Κύπρο και την Ελλάδα. Πρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτικών Κρατουμένων της ΕΟΚΑ.
Βραβεύτηκε με Πρώτο Διεθνές Βραβείο σε πανελλήνιο διαγωνισμό για το μυθιστόρημά του « ΜΑΡΚΟΣ ΒΡΑΝΑΣ Ο Εκδικητής της Σμύρνης». Με Πρώτο Διεθνές Βραβείο για το θεατρικό του έργο «Το Χρέος». Με Πρώτο Βραβείο σε παγκύπριο διαγωνισμό για το θεατρικό «Μάρκος Δράκος».
Με Πανελλήνια διάκριση για το ιστορικό του έργο: «Κύπρος 800 χρόνια Αντιστάσεων. ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ. Οι Κύπριοι στην Επανάσταση του 1821». Το 2011 βραβεύτηκε το θεατρικό του έργο: Φωνές από την Αγχόνη.
Μέλος Διεθνών Ενώσεων Συγγραφέων. ΄Εργα του μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες.
