Πανάρχαιο έθιμο που αναβιώνει κάθε χρόνο σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας
Πολλά από τα νοικοκυριά της Κύπρου, ακόμα κρατούν ζωντανό το πανάρχαιο αυτό έθιμο, με το στεφάνι της Πρωτομαγιάς! Μια βόλτα να κάνει κανείς, κυρίως στα χωριά της υπαίθρου, θα δει αυτή την όμορφη εικόνα, που σίγουρα θα του μείνει αξέχαστη!
Στα ορεινά χωριά της Κύπρου, τα «ξεχασμένα» αυτά έθιμα – συνήθειες, είναι ακόμα τρόπος ζωής! Στην κοινότητα Πάχνα, που βρίσκεται στην δυτική ορεινή περιοχή της επαρχίας Λεμεσού, το έθιμο αυτό, είναι μια μαρτυρία για το πείσμα των αγνών ανθρώπων της κυπριακής υπαίθρου, στο να κρατήσουν την Ελληνική ταυτότητα του νησιού!
Είναι γνωστό ότι στην αρχαία Ελλάδα τέτοια κλαδιά ή στεφάνια χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά και δεν έλειπαν από καμία σημαντική εκδήλωση! Επιπλέον, είναι αξιοπρόσεκτο ότι μια σημαντική γιορτή ενός μήνα των αρχαίων, του Θαργηλιώνος, που αντιστοιχούσε περίπου χρονικά στον Μάιο, περιελάμβανε στα δρώμενά της την κατασκευή ενός κλαδιού, ανάλογου με το μαγιάτικο.
Για υγεία, καλή τύχη, ειρήνη, ευτυχία και ευφορία
Παραμονή της πρωτομαγιάς λοιπόν, όλα τα νοικοκυριά της Πάχνας, φτιάχνουν το στεφάνι της Πρωτομαγιάς και το κρεμάνε συνήθως, πάνω στο ξωπόρτιν (εξώπορτα) ή πάνω στην κύρια είσοδο του σπιτιού. Αυτό σύμφωνα με την τοπική παράδοση της Πάχνας, συμβαίνει για να βρει ο Μάης στους ενοίκους του σπιτιού με υγεία, καλή τύχη, ειρήνη, ευτυχία και ευφορία! Επίσης, αναφορές γίνονται και στο ότι το στεφάνι αυτό, μπορεί να αποτρέψει τυχών μαγείες που θα επηρέαζαν τη ζωή των ανθρώπων.
Αξιοσημείωτο είναι ότι γίνονται αναφορές και στους νεκρούς. Δέσμες από λουλούδια που μαζεύουν για το στεφάνι, τοποθετούνται και αφήνονται στα μνήματα των νεκρών αγαπημένων τους ανθρώπων, με την πεποίθηση ότι θα ανθήσουν οι ψυχές στον Άδη.
Αυτά σίγουρα, ουδεμία σχέση έχουν με την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη, αφού πρόκειται για προχριστιανικά, παγανιστικά έθιμα. Γι αυτό και πλέον ο κύριος ισχυρισμός για την πράξη αυτή, είναι ότι ο Μάιος θεωρείται ο μήνας των λουλουδιών και με αυτό τον τρόπο, στολίζουν με τα στεφάνια τις ομορφιές της φύσης!
Σε όλα τα Ελληνικά μέρη
Το στεφάνι της πρωτομαγιάς, φτιάχνατε συνήθως με δέσμες από ένα άγριο φυτό που η βλάστηση του είναι άφθονη στο χωριό, που κατά την κυπριακή παράδοση ονομάζεται “κλάματα της Παναγίας”. Δεν είναι άλλο από το Ελίχρυσο το σφαιρικό. Όπως συνηθίζετε, οι δέσμες αυτές πλέκονται μεταξύ τους με κλωστή, και στη συνέχεια αφού δεθούν από τις δύο άκρες σε σχήμα στρόγγυλο (στεφάνι), διακοσμούν με διάφορα άνθη και λουλούδια από τις αυλές και τους κήπους των σπιτιών.
Τα ίδια ή και παρόμοια στοιχεία, συναντούμε σε διάφορα άλλα μέρη του νησιού, καθώς επίσης και σε όλα τα μέρη του Ελληνισμού!
Δείτε φωτογραφίες από την διαδικασία δεσίματος και διακόσμησης των στεφάνων της πρωτομαγιάς από την Πάχνα του σήμερα!
Αρχείο καταγραφών Δημήτρη Γ. Γενεθλίου
1η Μαΐου 2020
