Το τελευταίο διάστημα και ιδιαίτερα λίγο πριν και μετά την ελληνο-ιταλική Συμφωνία για την ΑΟΖ, πληθώρα καθηγητών/συνεργατών του πρωθυπουργού και του ΥΠΕΞ έχουν κατακλύσει τα ΜΜΕ- ωσάν σε «διατεταγμένη υπηρεσία»- για να πείσουν την κοινή γνώμη ότι «είναι δεδομένο πως το Καστελόριζο έχει περιορισμένη επήρεια στην ΑΟΖ».
Με άλλα λόγια, οι επιστημονικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης επιμένουν ότι το Καστελόριζο έχει μόνον περιορισμένη και κουτσουρεμένη ΑΟΖ- κάτι που υποστηρίζει πεισματικά η Τουρκία-, παραβιάζοντας κατάφωρα το Δίκαιο της Θάλασσας (που αποδίδει πλήρη ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα σε κατοικημένα νησιά με οικονομική ζωή), κυρίως όμως τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή.
Το σκεπτικό, που χαμηλόφωνα παρουσιάζεται, είναι ότι το Δικαστήριο της Χάγης, αν εξετάσει την περίπτωση του Καστελόριζου, θα εφαρμόσει την προηγούμενη απόφασή του για το νησί των Φιδιών στη Μαύρη Θάλασσα (σ.σ. νησί ακατοίκητο, που ανήκει στην Ουκρανία, αλλά βρίσκεται δίπλα στη Ρουμανία, σε αποστάσεις 170 νμ και 15 νμ αντιστοίχως, για το οποίο το Δικαστήριο αποφάσισε ότι δεν έχει καθόλου ΑΟΖ).
Σκοπίμως λοιπόν – ίσως και εκβιαστικά- οι επιστημονικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης, χρησιμοποιώντας τον όρο «περιορισμένη επήρεια στην ΑΟΖ» (σ.σ. όρος που δεν υπάρχει στο Δίκαιο της Θάλασσας), μπερδεύουν γλυκά και πονηρά την περίπτωση του ΑΚΑΤΟΙΚΗΤΟΥ νησιού των Φιδιών χωρίς οικονομική ζωή (όπου έχει εγκατασταθεί ουκρανικό ραντάρ) με την περίπτωση του Καστελόριζου, νησιού ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΟΥ, με οικονομική ζωή, που καλύπτεται πλήρως από το Δίκαιο της Θάλασσας για πλήρη ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.
Στην πραγματικότητα, αυτό που «χτίζει τώρα» η κυβέρνηση είναι μια πρόταση – κάλεσμα προς την Τουρκία να τα βρουν συμβιβαστικά οι δύο χώρες στην περιοχή του Καστελόριζου, δεδομένου ότι η Αθήνα είναι πρόθυμη να αποδώσει μόνη της «περιορισμένη επήρεια στην ΑΟΖ του Καστελορίζου»- δηλαδή να κουτσουρέψει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, ικανοποιώντας εν μέρει τις επιδιώξεις της Τουρκίας, ώστε να μειώσει την ένταση.
Οι υπάρχουσες ενδείξεις προς τούτο είναι πολλές:
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η ελληνική κυβέρνηση παρακάλεσε τον Ιταλό ΥΠΕΞ κ. Ντι Μάγιο (κατά την υπογραφή της ελληνο-ιταλικής Συμφωνίας για την ΑΟΖ) να μεταβεί στην Άγκυρα ως απεσταλμένος/μεσολαβητής, προκειμένου να γνωστοποιήσει στην τουρκική κυβέρνηση ότι η Αθήνα «βλέπει θετικά» τη μείωση της ΑΟΖ του Καστελόριζου, δηλαδή την παραχώρηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην Τουρκία.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, φυσικά, δεν έχασε την ευκαιρία και… το ξεφώνισε: «…Στο φίλο μου Λουίτζι ανέφερα πως στα ζητήματα αυτά είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους, κυρίως με την Ελλάδα. Διαπιστώσαμε πως η Ιταλία επιθυμεί ένα δημιουργικό ρόλο. Εμείς το αποδεχόμαστε. Η Ιταλία είναι δίκαιη, αντικειμενική και κάνει διαμεσολάβηση πολλές φορές…».
Η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Αίγυπτο έχει σκοντάψει σοβαρά πάνω στην απαίτηση του Αλ Σίσι να ΜΗΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΟΖ στο Καστελόριζο.
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ προσήλθε στις διαπραγματεύσεις στο Κάιρο με τη θέση ότι η Αθήνα βλέπει θετικά την «περιορισμένη επήρεια» της ΑΟΖ στο Καστελόριζο, αλλά και στη Ρόδο, την Κάρπαθο και την Κρήτη, για να ξεπεραστεί ο αιγυπτιακός σκόπελος.
Δασκαλεμένος ή όχι, με «άνωθεν εντολή» ή όχι, ο κ. Σίσι αντέτεινε:
Καστελόριζο 0% ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα
Ρόδος 1% ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα
Κάρπαθος 10% ΑΟΖ/ υφαλοκρηπίδα
Κρήτη 20% ΑΟΖ/ υφαλοκρηπίδα
Επιπροσθέτως, η αιγυπτιακή κυβέρνηση, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, πρότεινε: στην περίπτωση που η Αθήνα αποδεχθεί ελάχιστη ή καθόλου ΑΟΖ στο Καστελόριζο, τότε δε θα υπάρχει πρόβλημα στη συμμετοχή και της Τουρκίας στις διαπραγματεύσεις για τη οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας, Αιγύπτου, Τουρκίας στην περιοχή. Την ευκαιρία αυτή άρπαξε και πάλι ο κ. Τσαβούσογλου, δηλώνοντας έτοιμος να τα συζητήσει όλα με διάλογο και διπλωματία.
Σημειώνεται ότι ουδείς αναφέρεται πλέον στα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας επί της ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου-Κρήτης, δεδομένου ότι η πάγια θέση της Τουρκίας είναι ότι ποτέ δε θα οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία δεν αναγνωρίζει.
Το σίγουρο είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν απέρριψε καμιά από τις αιγυπτιακές απαιτήσεις.
Το επόμενο ραντεβού έχει προσδιοριστεί για τις 15 Σεπτεμβρίου.
Μεσολαβεί, επομένως, αρκετός χρόνος για να αποδεχθεί η ελληνική κοινή γνώμη ότι μπορεί να παραχωρήσει κυριαρχικά δικαιώματά της.
Της Κύρας Αδάμ