Λαογραφικά Ιουλίου
Οι γιορτές και τα σχετικά ήθη και έθιμα
Στις 26 Ιουλίου τιμάται η μνήμη της Αγίας Παρασκευής στην οποία είναι αφιερωμένες πολλές εκκλησίες. Στη Θράκη σε αγιάσματα θυσίαζαν πετεινούς και μετά τη λειτουργία ακολουθούσε κοινή συνεστίαση των εορταστών.
Στο Βαθύ της Θράκης οι γυναίκες «πιάνονταν από τις εικόνες στο τέμπλο και χτυπιόνταν στο κεφάλι, στο στήθος ξεμαλλιάρες κι έλεγαν: Σώσε μας Αγία Παρασκευή. Ήμαρτον, σώσε μας! Έτσι τις έπιανε η τρέλα, έπαιρναν τις εικόνες και αρκουδώντας σαν τα μικρά παιδιά, τριγύριζαν στο χωριό, πήγαιναν και σ άλλα χωριά αρκουδώντας».
Στην Αγχίολο, «όσοι είχαν άρρωστο τον πήγαιναν στο αγίασμα, έσκαφταν λάκκο, τον έκαιγαν με ξύλα για να ζεσταθεί ύστερα τον καθάριζαν, έβαζαν μέσα τον άρρωστο τυλιγμένο με πάπλωμα για να ιδρώσει κι έσφαζαν ταυτόχρονα πετεινό».
Ο Άγιος Παντελεήμων γιορτάζεται στις 27 Ιουλίου και είναι ο κατ’ εξοχήν προστάτης και ιατρός κάθε πάθησης. Το όνομά του σημαίνει ότι σε όλους και όλα είναι ελεήμων, δίνει το έλεος.
Οι άρρωστοι πηγαίνουν συνήθως στα αγιάσματα του όπου υπάρχουν και στις εκκλησίες του παίρνουν πολλά τάματα.
Στη Θράκη «όποιος πονούσε, πήγαινε στον Άγιο Παντελεήμονα κι έπαιρνε ένα βάσταγμα (αγιέρωμα) από την εικόνα του και το κρεμούσε στο εικονοστάσι του. Το είχεν εκεί ώσπου να γινόταν καλά ο άρρωστος κατόπιν έκανε κι αυτός ένα όμοιο βάσταγμα και πήγαινε και τα κρεμούσε και τα δυο στον Άγιο Παντελεήμονα».
Στην Κύπρο η 31η Ιουλίου θεωρείται μικρή Σήκωση, διότι από την επομένη αρχίζει η δεκαπενθήμερη νηστεία της Παναγίας. Μαζεύονται συνήθως οι στενοί συγγενείς σ ένα σπίτι και τρώνε μαζί και διασκεδάζουν.
Βιβλιογραφία: γ.Α. Μέγα Ελληνικαί Εορταί και Έθιμα της Λαϊκής Λατρίας.
Θεόδωρος Α. Αντωνιάδης
Φιλόλογος
