Συνιστά υπαρξιακό χρέος η μελέτη και η επανάληψη των μεγάλων αποφάσεων που οδήγησαν σε θριάμβους και ταυτόχρονα ο προβληματισμός των συνεπειών από σοβαρά λάθη που έσυραν σε συμφορές. Αν εξετάσουμε τη λογική των αμυντικών σχεδίων, κατά την αυγή της «ανεξάρτητης» πολιτείας μας και τη σημασία που δίναμε στη γραμμή των οχυρών Πενταδακτύλου, στρατηγούντος του Γεωργίου Γρίβα, θα καταλήξουμε στο λογικό συμπέρασμα ότι η άφρων εγκατάλειψή τους είναι η αιτία των συμφορών του ’74. Αν στηρίζαμε την αντίστασή μας στα μέτρα άμυνας της δεκαετίας του ’60, δεν θα μας κατατρόπωνε ο εισβολέας με τις επιδρομές του και τις εσωτερικές πολεμκές του προετοιμασίες.
Παρ’ όλη την λογική της πρόβλεψης και της προπαρασκευής, αδρανήσαμε και ηττηθήκαμε κατά κράτος. Βρεθήκαμε απροετοίμαστοι και αφελή θύματα της ηγεμονικής αυταπάτης. Την δε κρίσιμη ώρα προδοθήκαμε, γιατί δεν αντιμετωπίσαμε έγκαιρα και αποτελεσματικά την προδοσία που ήταν και ορατή και εκκωφαντική. Ήταν η πρώτη ιστορία των λαθών. Η δεύτερη αρχίζει από τις δυο πολεμικές συμφορές του Ιουλίου και του Αυγούστου του 1974 και επεκτείνεται οργιαστικά από την τουρκική κατοχή μέχρι σήμερα.
Δεν μεριμνήσαμε για την ενίσχυση των πολεμικών δυνατοτήτων και των απελευθερωτικών υποχρεώσεών μας. Υπακούσαμε στις επιθυμίες των … μαμάδων! Σαν οι μανάδες του ’55 να ήταν αραχνιασμένο όνειρο. Μειώναμε την υπηρεσία στην Εθνοφρουρά συστηματικά, μέχρι που καταντήσαμε στο σημερινό επίπεδο. Αντί να εξασφαλίζουμε τον αναγκαίο εξοπλισμό για την ζωή του λαού μας, κάναμε δρόμους, αποζημιώνοντας με εκατομμύρια πονηρούς «ημέτερους», για χέρσα χωράφια. Δεν κατασκευάζαμε αμυντικά έργα. Δαπανούσαμε χρήματα για προσφορές ξενοδοχειακών δανείων. Η κυβέρνηση μάζευε για την άμυνα αλλά η κομματική κραιπάλη τα μοίραζε σε καταφερτσήδες που αγόραζαν άρρωστα ζώα από τα κατεχόμενα και τους… αποζημίωνε για να τα σφάξουν. Πολιτικές ανεμοσκορπίσματος προς εξασφάλιση κομματικής ισχύος. Και μέχρι σήμερα δεν βρέθηκε ακόμα Κυβέρνηση να εξετάσει πόσα δισεκατομμύρια από την άμυνα σκορπίστηκαν στους αγέρηδες για κομματικά κέρδη.
Δεν υπήρξε υπουργός άμυνας που να οργανώσει μελέτες της πολεμικής ιστορίας. Να διενεργήσει έρευνες εμπειριών και να καταλήξει σε υποδείγματα. Να διαφωτίσει τον στρατό για την ήττα του 1897 και τις νίκες των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-13. Κάτι που κατόρθωσε ο Ελευθέριος Βενιζέλος μόλις ανέλαβε την εξουσία και ξέπλυνε σε δυο χρόνια τις ντροπές από τις πανωλεθρίες της ανοησίας των ορνιθόμυαλων που προηγήθηκαν. Κήρυξαν τον πόλεμο για να στρατηγεί ο κατά τον Μπριάν ηλίθιος, διάδοχος, με πρίγκιπες που γλεντοκοπούσαν την Αγία Παρασκευή με αρνιά και Αγγλίδες νοσοκόμες, ενώ οι Γερμανοί στρατηγοί κατεύθυναν το τουρκικό στράτευμα σαρωτικό προς Αθήνα!
Η μελέτη του Βενιζέλου του 1910 είναι διδακτική. Έκανε συμμαχία με τη Γαλλία, κάλεσε Γάλλους αξιωματικούς που ανέλαβαν εκπαίδευση του στρατού, εξόπλισε την Ελλάδα με νέα Γαλλικά όπλα προς αντικατάσταση των «γκράδων»,εξασφάλισε κανόνια απέναντι από τα πυροβόλα «Κρουπ», αξιοποίησε το θωρηκτό «Αβέρωφ», όρισε ναύαρχο τον Παύλο Κουντουριώτη που μάντρωσε τον τουρκικό στόλο στον Ελλήσποντο, μετά τις ιστορικές ναυμαχίες στο Βόρειο Αιγαίο και παράλληλα υπέγραψε τις συμμαχίες με τη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τη Βουλγαρία που έδιωξαν από τη Βαλκανική την Οθωμανική κατοχή. Ο Βενιζέλος απελευθέρωσε τη Βόρεια Ελλάδα, τη Μακεδονία, τη Θράκη και το Αιγαίο, σε μια νικηφόρα διετία και λάμπρυνε την εθνική ιστορία με την Ιωνία! Ακολούθησε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ενέταξε την Ελλάδα στην ΑΝΤΑΝΤ το 1917, πέτυχε την απόβαση στη Σμύρνη, εξασφάλισε τις φιλίες με τον Τζιωρτζ και τον Κλεμανσώ, πέτυχε τη Συνθήκη των Σεβρών (1920), κάλυψε τους στόχους της Μεγάλης Ιδέας των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών! Ηττήθηκε στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 μετά από τα λάθη και τις απερισκεψίες των οπαδών του, αυτοεξορίστηκε στο παράπονο των Παρισίων και ακολούθησε η συμφορά της Μικρασιατικής Καταστροφής, με τη θανατηφόρα συντριβή του βασιλιά και τον ξεριζωμό του ενάμισι εκατομμυρίου Μικρασιατών και των 750 χιλιάδων νεκρών…
Ενταύθα εγείρεται το ερώτημα: Πόσα μέλη της Διπλωματικής Υπηρεσίας μελέτησαν αυτά τα γεγονότα; Πόσα διδακτορικά είναι αναρτημένα στο Υπουργείο Εξωτερικών επί του προκειμένου; Πόσα άρθρα διπλωματών γράφτηκαν στις εφημερίδες; Πόσες διαλέξεις αναγγέλθηκαν επί του θέματος; Πόσοι ειδικοί αναδεικνύονται από τις μελέτες των γεγονότων; Πόσοι προβληματισμοί υπάρχουν στα ντουλάπια του Υπουργείου; Πόσοι αριστούχοι σπουδάζουν στα πανεπιστήμια για την υπό αναφορά περίοδο; Αν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλέσει σήμερα συμβουλευτική ομάδα επί των γεγονότων, πόσοι ειδικοί θα παρουσιαστούν;
Οι υπαρξιακές ανάγκες βοούν. Όσα δεν έκαναν οι προηγούμενοι, οφείλει να τα επιτύχει ο σημερινός Πρόεδρος. Να παρατάξει φάλαγγα επιστημόνων με έγκυρες θέσεις επί των πραγμάτων. Ομάδες μελετών έτοιμες και ικανές να προγραμματίσουν και να εφαρμόσουν αποφάσεις σε άμεσο χρόνο. Καταρτισμένους να αντιμετωπίσουν την προπαγάνδα του εχθρού και των προστατών του. Και προγράμματα εξοπλισμών κατά τις υπαγορεύσεις των αναγκών. Χρειαζόμαστε κατεπειγόντως διεκδικητικές δυνάμεις ελευθερίας και κρατικής αξιοπρέπειας. Δυνάμεις άμεσης αντιμετώπισης της τουρκικής απειλής που προκαλεί. Σώματα ιστορικής γνώσης που να αναλαμβάνουν ευθύνες ζωής της πατρίδας μας και να ηγούνται εγκεφαλικά των αγώνων της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει τον λόγο.
Γιάννης Χρ. Σπανός
Γεννήθηκε στη Γιαλούσα της Κύπρου. Φιλόλογος – Ιστορικός, Δημοσιογράφος. Αρχισυντάκτης – αρθρογράφος εφημερίδων της Λευκωσίας, συνεργάτης εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης και ραδιοτηλεοπτικών δικτύων Κύπρου και Ελλάδας. Συγγραφέας 48 βιβλίων
