Ανδρέας Πενταράς*
Πολύ περιληπτικά και με βάση τις πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τους λόγους της ήττας της Αρμενίας από τους Τουρκοαζέρους, όπως παρακάτω.
Στο στρατηγικό επίπεδο, ήταν η παραμέληση του εκσυγχρονισμού των Αρμενικών Ενόπλων Δυνάμεων και η εγκατάλειψή τους στα επίπεδα που η Αρμενία τις παρέλαβε από τη Σοβιετική Ένωση. Σε αντίθεση με το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο μετά την ήττα του από την Αρμενία το 1994, προέβη σε ένα ριζικό εκσυγχρονισμό των δικών του ΕΔ, τόσο σε επίπεδο νέων σύγχρονων εξοπλισμών από Ρωσία, Ισραήλ και Τουρκία, όσο και σε επίπεδο νέων τακτικών και δογμάτων (χρήση εξοπλισμένων drones σε ρόλο τακτικής υποστήριξης κλπ).
Προφανώς, η Αρμενία στήριξε την ασφάλειά της ίδιας και του Ναγκόρνο Καραμπάχ στην αμυντική συμφωνία με τη Ρωσία, αγνοώντας ή αδιαφορώντας για ενδεχόμενη εμπλοκή της Τουρκίας στις πολεμικές επιχειρήσεις.
Η Ρωσία ήταν αδύνατο να παρέμβει, ενόψει του ενδεχομένου εμπλοκής του ΝΑΤΟ, στη περίπτωση που η Τουρκία απαιτούσε εφαρμογή του άρθρου 5 του Καταστατικού του ΝΑΤΟ που προβλέπει ότι επίθεση σε μια χώρα – μέλος σημαίνει επίθεση σε όλα τα μέλη. Και εδώ βέβαια, η μυστική διπλωματία έπαιξε το δικό της ρόλο.
Στο τακτικό επίπεδο, ενώ αρχικά ο Αρμενικός στρατός, “απορρόφησε” την επίθεση των Τουρκοαζέρων, αντί να εκτοξεύσει αντεπίθεση εναντίον του Αζερμπαϊτζάν σε άλλο χώρο εκτός των συνόρων του Ναγκόρνο Καραμπάχ, μεταφέροντας τον πόλεμο εντός της επιτιθέμενης χώρας και αποσπώντας σημαντικές δυνάμεις του εχθρού από το κύριο μέτωπο, περιορίσθηκε στον αμυντικό αγώνα σε ένα χώρο περικυκλωμένο από τον εχθρό, κάτι που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγούσε στην ήττα.
Θα έπρεπε να γνωρίζουν οι Αρμένιοι στρατηγοί αυτό που διδάσκονται οι πρωτοετείς μαθητές των στρατιωτικών σχολών, ότι τη νίκη τη φέρνει μόνο η επίθεση. Ο αμυνόμενος εάν δεν αναλάβει επιθετικές πρωτοβουλίες, είναι καταδικασμένος στην ήττα.
Τα παθήματα των Αρμενίων ας γίνουν μαθήματα για Κύπρο και Ελλάδα.
Αντιστράτηγος ε.α., πρώην Διοικητής ΚΥΠ