Εικόνες ντροπής
Οι Τούρκοι αφαιρούν τις ελληνικές επιγραφές από τα δημόσια κτίρια της κατεχόμενης Αμμοχώστου, στο πλαίσιο υλοποίησης σχεδίου τουρκοποίησης και αφελληνισμού της περίκλειστης περιοχής της πόλης, όπως συνέβη μετά το 1974 σ’ ολόκληρο το βόρειο κομμάτι της Κύπρου.
Η «άλωση» της Αμμοχώστου ήταν ανέκαθεν στόχος των νέο-οθωμανικών ονειρώξεων του Ερντογάν, αλλά έπρεπε να έχει δίπλα του τον κατάλληλο άνθρωπο, που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ο κατοχικής ηγέτης Ερσίν Τατάρ, που λειτουργεί ως απόλυτη μαριονέτα της Άγκυρας στο νησί.
Η θέα της καλυμμένης ελληνικής επιγραφής του ιστορικού «Ελληνικού Γυμνασίου» της Αμμοχώστου εξοργίζουν, όπως και οι εικόνες από το εσωτερικό του εκπαιδευτικού συγκροτήματος που αποτυπώνουν πλήρως το μέγεθος το εγκλήματος που συντελείται από το 1974 έως σήμερα στο πάλαι ποτέ στολίδι της Ανατολικής Μεσογείου, την Αμμόχωστο.
«Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου»
Ένας χώρος παιδείας και πολιτισμού που πριν από 47 χρόνια, έσφυζε από φωνές και ζωή, σήμερα στέκει λεηλατημένος και ερειπωμένος, περιμένοντας την επόμενη πράξη του δράματος με πρωταγωνιστή τον Ταγίπ Ερντογάν, που ως άλλος Σελίμ Β’ -ο Σουλτάνος που το 1570 κατέλαβε την Κύπρο– προχωράει σ’ έναν ακόμη «Αττίλα», παραβλέποντας το Διεθνές Δίκαιο και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Ο κ.Ανδρέας Αναστασίου, με καταγωγή από την Αμμόχωστο που ζει σήμερα στη Λεμεσό, περνάει συχνά την «Πράσινη Γραμμή» για να βρεθεί στα Βαρώσια και να καταγράψει εικόνες εγκατάλειψης και λεηλασίας από τον γενέθλιο τόπο. Οι φωτογραφίες του πριν από μία εβδομάδα, έκαναν γνωστό την προκλητική ενέργεια των κατοχικών Αρχών ν’ αφαιρέσουν την ελληνική επιγραφή του «Ελληνικού Γυμνασίου» της Αμμοχώστου.
«Το μάτι μου έπεσε πάνω στο αέτωμα του σχολείου. Έχουν αφαιρέσει τα γράμματα που γράφουν «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ». Διαμαρτυρήθηκα στον Τ/Κ εργάτη και επιστάτη και μου είπαν ότι θα τα καθαρίσουν και θα τα ξαναβάλουν. Όμως πιστεύω πως άρχισε η αντίστροφη μέτρηση κατάληψη της περίκλειστης πόλης μας» σχολίασε ο ίδιος, συμπληρώνοντας: «Ήδη μου είπαν πως δέχονται αιτήσεις από Τ/Κ για να τους δώσουν σπίτια και διαμερίσματα στα Βαρώσια».
Το «Ελληνικό Γυμνάσιο» Αμμοχώστου, ξεκίνησε τη λειτουργία του του τον 19ο αιώνα, και όταν η Κύπρος είχε περιέλθει στην κατοχή των Βρετανών, με την ονομασία «Ελληνικό Σχολείο». Το 1924 το σχολείο αναγνωρίζεται ως «Ελληνικό Γυμνάσιο Βαρωσίου», αποτελούμενο από έξι συνολικά τάξεις. Αρχικά φοιτούσαν σ’ αυτό μόνο αγόρια και στη συνέχεια και κορίτσια αλλά μόνο στην 4η, 5η και 6η γυμνασίου.
Το 1960, και μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, το σχολείο μετονομάστηκε σε Α’ γυμνάσιο Αμμοχώστου και η διδακτέα ύλη αφορούσε τον κλασσικό κλάδο, ενώ στη συνέχεια συμπεριλήφθηκε εμπορικός και τεχνικός κλάδος. Το Α’ Γυμνάσιο Αμμοχώστου, θεωρούνταν σημείο αναφοράς στην εκπαιδευτική, επιστημονική και πολιτιστική ζωή της πόλης. Περιελάβανε αίθουσες γυμναστηρίου, εργαστήρια βιολογίας και χημείας, βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο κ.α. Οι θεατρικές παραστάσεις του, ιδίως αρχαίες τραγωδίες, θεωρούνταν το κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός της πόλης.
Έως την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, στην Αμμόχωστο λειτουργούσαν τρία εξατάξια Γυμνάσια, ένα Γυμνάσιο Θηλέων και μία Τεχνική Σχολή. Σημάδι της ακμής της πόλης μετά το 1960 ήταν και η παράλληλη λειτουργία έξι ιδιωτικών εκπαιδευτικών συγκροτημάτων. Την περίοδο 1973/1974 οι μαθητές των Γυμνασίων της πόλης, ξεπερνούσαν τις 10.000, ενώ το εκπαιδευτικό προσωπικό τους 300.
Όσον αφορά τα Δημοτικά Σχολεία, αυτά ήταν διάσπαρτα σε όλη την Αμμόχωστο και αριθμούσαν 13 συνολικά, ενώ λειτουργούσε και ένα κρατικό Νηπιαγωγείο.
«Πρόκειται για χαρακτηριστικό δείγμα της γενικότερης επιχείρησης εθνικής εκκαθάρισης, που διεξάγεται από την τουρκική κατοχή στα κατεχόμενα» τόνισε ο Κύπριος υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, Πρόδρομος Προδρόμου, τονίζοντας πως : «Εκείνο που τους ενοχλεί και επιχειρούν με τη βία να το εξαλείψουν, είναι ο ελληνικός χαρακτήρας της πόλης».
Κάλυψαν την επιγραφή και στο «Λύκειο Ελληνίδων»
Οι Τούρκοι δεν αρκέστηκαν μόνο στο να διαγράψουν την ελληνική ονομασία του ιστορικού εκπαιδευτικού ιδρύματος της πόλης. Το ίδιο έπραξαν και στο παρακείμενο συγκρότημα του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου, επίσης με αρχαϊκή πρόσοψη, αποκρύπτοντας την ελληνική υπογραφή και αναρτώντας πάνω της δύο τεράστιες σημαίες της Τουρκίας και του Ψευδοκράτους.
Το Λύκειο Ελληνίδων Αμμοχώστου, ιδρύθηκε το 1930, και έως την τουρκική εισβολή αποτελούσε σημείο αναφοράς της πολιτισμικής δημιουργίας στην πόλη. Στο θέατρο του ανέβηκαν ξακουστές παραστάσεις και έδωσαν διαλέξεις κορυφαίοι άνθρωποι του πνεύματος, όπως ο κορυφαίος Κύπριος ποιητής Δημήτρης Λιπέρτης, ο Στρατής Μυριβήλης, ο Ηλίας Βενέζης κ.α.
Σήμερα το κτίριο στέκει λεηλατημένο και κινδυνεύει με κατάρρευση. Τον περασμένο Οκτώβριο η κυπριακή εφημερίδα «Πολίτης» δημοσίευσε φωτογραφίες από το λεηλατημένο εσωτερικό του συγκροτήματος, που προκάλεσαν αίσθηση.
Οι εικόνες από το μισοερειπωμένο θέατρο, με διάσπαρτα δεκάδες παλιά βρώμικα ρούχα και παπούτσια στο πάτωμά του, φέρνουν στο νου τη φρίκη της τουρκικής εισβολής του 1974 και τις πικρές μνήμες της κυπριακής τραγωδίας.
Αρχικά θεωρήθηκε πως τα ρούχα αυτά, γυναικεία, αντρικά και παιδικά, είναι ότι απέμεινε από το πλιάτσικο που έκαναν οι Τούρκοι στα σπίτια των κατοίκων της πόλης μετά την κατάληψή της κατά τον Αττίλα 2. Ωστόσο, σύμφωνα με την εφημερίδα, πρόκειται για ρούχα που είχαν συγκεντρώσει οι Βαρωσιώτες ως βοήθεια για τους πρόσφυγες της Κερύνειας μετά την πρώτη φάση της Εισβολής, πριν γίνουν και οι ίδιοι πρόσφυγες, μέσα στην ίδια τους την πατρίδα.
«Οι Τούρκοι με το στρατό τους κρατούν την πόλη μας και κατοικούν στα σπίτια μας από το 1974, όπως και σε όλη την κατεχόμενη Κύπρο. Έφεραν εποίκους από την Τουρκία και γέμισαν τα άδεια σπίτια μας. Ένα μικρό μέρος της πόλης μας, που το είχαν περιφραγμένο και απρόσιτο, ήταν μέχρι σήμερα ακατοίκητο. Εκεί βρίσκεται μέρος της παραλίας, τουριστικές πλαζ, ξενοδοχεία, το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου, το Γήπεδο, ο Δημοτικός Κήπος Αμμοχώστου και το Μέγαρο του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστο» λέει η αντιπρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου κυρία Βαλεντίνη Θωμαΐδου, καταγγέλλοντας πως : «Με την παράνομη επίσκεψη του Ερντογάν, καθάρισαν αυτά τα κτήρια και διέγραψαν από την είσοδο του Γυμνασίου μας το Ελληνικό του όνομα, καθώς και του Λυκείου μας»
Κήπος για … Τσάϊ
Σημείο αναφοράς των Βαρωσίων ήταν πριν το 1974 και ο Δημοτικός Κήπος , που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Ελληνικό Γυμνάσιο και το Λύκειο Ελληνίδων. Ο κήπος ήταν επίκεντρο της φημισμένης «Γιορτή Πορτοκαλιού», από τους ξακουστούς πορτοκαλεώνες της περιοχής, που πραγματοποιούνταν κάθε Απρίλιο στην πόλη.
Το πάλαι ποτέ στολίδι των Βαρωσίων ωστόσο, φαίνεται πως μπήκε στο στόχαστρο των προκλητικών σχεδιασμών Τουρκίας και Ψευδοκράτους. .Το προηγούμενο διάστημα οι κατοχικές Αρχές συντήρησαν και καλλώπισαν τον Δημοτικό Κήπο Αμμοχώστου, με στόχο να δοθεί εκ νέου σε χρήση και σηματοδοτώντας την πρόθεση των κατακτητών να μην επιστρέψουν την πόλη στους νόμιμους ιδιοκτήτες της.
Έτσι, τεχνικά συνεργεία απεκατέστησαν τα σιντριβάνια, τοποθέτησαν παγκάκια και τραπέζια, φύτευσαν λουλούδια και δέντρα, ενώ έβαψαν τα τοιχία και τα κάγκελα.
Πληροφορίες θέλουν να λειτουργεί στο χώρο «αναψυκτήριο» ή «κήπος για τσάι» όπως είχε αναφέρει παλαιότερα ο κατοχικός ηγέτης. Αρχικά ήταν προγραμματισμένο να βρεθεί στο χώρο ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, στο πλαίσιο μιας τελετής εγκαινίων. Τελικά ο Τούρκος πρόεδρος δεν επισκέφθηκε καθόλου την περιοχή, προφανώς μετά τις έντονες προειδοποιήσεις των ΗΠΑ. Αυτό ωστόσο δεν τον εμπόδισε να προχωρήσει στις προκλητικές ανακοινώσεις για την αλλαγή του καθεστώτος της περίκλειστης πόλης.
Πόλη «φάντασμα»
Τα Βαρώσια είναι το εκτός μεσαιωνικών τειχών τμήμα της πόλης της Αμμοχώστου, που έως το 1974 κατοικούνταν αποκλειστικά από Έλληνες, που αριθμούσαν 39.000. Την περίοδο που ακολούθησε μετά την Κυπριακή Ανεξαρτησία το 1960, τα Βαρωσια εξελίχθηκαν σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό, με VIP της εποχής, όπως η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, ο Ρίτσαρντ Μπάρτον, η Ράκελ Γουέλς, Μπριζίτ Μπαρντό κ.α, να απολαμβάνουν τις διακοπές τους στα πολυτελή ξενοδοχεία δίπλα στο κύμα.
Στη δίνη της τουρκικής εισβολή στο νησί, η άδεια -από τους κατοίκους της- πόλη, καταλήφθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα στις 17 Αυγούστου 1974 αν και αυτό δεν περιλαμβανόταν στους αρχικούς σχεδιασμούς τους. Ωστόσο η εγκατάλειψή της από τις Αρχές και τον πληθυσμό και η μη υποστήριξη της από Ε/Κ στρατεύματα, δημιούργησαν κενό που εκμεταλλεύθηκαν οι Τούρκοι και κατέλαβαν την πόλη χωρίς ούτε έναν πυροβολισμό. Από το 1974 η εκτός των τειχών πόλη της Αμμοχώστου τα Βαρώσια, παρέμεινε κλειστή και ακατοίκητη.
Το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών του 1984 παραχώρησε την διαχείριση των Βαρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη με σκοπό να γίνει επανεγκατάσταση των Ε/Κ κατοίκων και μόνο, που είχαν εκδιωχθεί. Η Τουρκία δεν συμμορφώθηκε, αλλά κράτησε τα Βαρώσια ως «διαπραγματευτικό χαρτί», με την ελπίδα να πείσει τους κατοίκους της Κύπρου να αποδεχτούν μια επίλυση του Κυπριακού ζητήματος με τους δικούς τους όρους.
