Τα πρωτόγνωρα – για το δυτικό, κυρίως, ημισφαίριο – μέτρα που έχουν ληφθεί από διάφορα κράτη για την επιβράδυνση της εξάπλωσης του κορωνοϊού, έχουν αναζωπυρώσει το διάλογο περί διασφάλισης των ατομικών δικαιωμάτων, ιδιωτικότητας, το επιτρεπτό όριο κρατικού παρεμβατισμού στις ζωές και την καθημερινότητα των πολιτών.
Το αντικείμενο του διαλόγου αυτού, ή ακόμη και ο διάλογος καθαυτός, δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένα για όσους ζουν στις σύγχρονες δυτικές φιλελεύθερες δημοκρατίες. Η δυνατότητα της δημόσιας διαβούλευσης, του ανοιχτού διαλόγου και της άσκησης κριτικής σε κυβερνητικές αποφάσεις και πολιτικές είναι κατακτήσεις μίας μόνο μερίδας του παγκόσμιου πληθυσμού και αυτό γίνεται αντιληπτό τώρα όσο ποτέ άλλοτε.
Βρήκαν την ευκαιρία τα αυταρχικά καθεστώτα
Με αφορμή την πανδημία, τα αυταρχικά καθεστώτα παγκοσμίως έσφιξαν ακόμη περισσότερο τον κλοιό, επιβάλλοντας αυστηρότατους περιορισμούς όχι απλώς στις μετακινήσεις και τις συνευρέσεις αλλά επίσης στην επικοινωνία και το δημόσιο διάλογο. Παράλληλα βρήκαν μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να δοκιμάσουν την ετοιμότητα και την αποτελεσματικότητα του απόλυτου ελέγχου που ήδη ασκούν επί των σωμάτων ασφαλείας, των μυστικών υπηρεσιών και των ΜΜΕ για τη διαχείριση μεγάλων κρίσεων, τη χειραφέτηση του πληθυσμού και την εφαρμογή, εν τω μέσω του παγκόσμιου πανικού, πολιτικών τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό και οι οποίες υπό κανονικές συνθήκες θα προκαλούσαν την αντίδραση της Δύσης και του «ελεύθερου» κόσμου.
Η δυνατότητα άσκησης απόλυτου ελέγχου από τα καθεστώτα αυτά, τους επιτρέπει να παρεμβαίνουν με αμεσότητα και αποτελεσματικότητα είτε για την αντιμετώπισης ενός κινδύνου για τη δημόσια υγεία, είτε για τη προώθηση της ατζέντας τους στο πλαίσιο της εξωτερικής τους πολιτικής δίχως την ανάγκη για πολύωρες διαβουλεύσεις με αρχηγούς κομμάτων, ψηφοφορίες σε άνω και κάτω βουλές, γερουσίες και τα συναφή.
Χάθηκαν στους γραφειοκρατικούς περιορισμούς
Στην αντίπερα όχθη, οι φιλελεύθερες δυτικές δημοκρατίες έχουν χαθεί μέσα στην τρικυμία των γραφειοκρατικών περιορισμών, των τηλε-Συμβουλίων για έκδοση ευρωομολόγου, των ελλείψεων σε μάσκες και αναπνευστήρες, της απειθαρχία των ιδιωτών, των πακέτων στήριξης της οικονομίας και εν τέλει της εξουσιοδότησης κυβερνήσεων για συγκέντρωση και άσκηση εξουσιών που δεν άσκησαν από το τέλος του Β’ΠΠ και μετά.
Λίγοι χαράσσουν στρατηγική για την επόμενη μέρα
Σε αυτό το περιβάλλον και με τη συνδρομή των ΜΜΕ, τα οποία καθορίζουν στο συλλογικό υποσυνείδητο μας ποια είναι τα ζητήματα της επικαιρότητας και πόση σημασία έχουν, λίγοι στο δυτικό κόσμο συζητούν και χαράσσουν στρατηγική για την επόμενη μέρα και τον ήδη μεταβαλλόμενο παγκόσμιο χάρτη, όταν θα έχει κλείσει η παρένθεση της πανδημίας.
Ο πόλεμος τιμών για το πετρέλαιο συντηρείται, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη Μ. Ανατολή και την υποσαχάριο Αφρική συνεχίζονται, η κλιματική αλλαγή ετοιμάζεται να μας χτυπήσει και πάλι το καμπανάκι με τον ερχομό ενός καυτού καλοκαιριού, στην Υεμένη πεθαίνουν από ασιτία, στη Λιβύη ο εμφύλιος έχει βαλτώσει τους εμπλεκόμενους, ενώ στη «γειτονιά» μας το τουρκικό καθεστώς συνεχίζει τα αίσχη στο εσωτερικό της Τουρκίας, στο Ιντλίμπ, στην Κύπρο, τη Θράκη, το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, από ξηράς, θαλάσσης, αέρος και ενίοτε διαδικτυακώς.
Ας προετοιμαζόμαστε κατάλληλα
Όλα έχουν καταστεί υποσημειώσεις της επικαιρότητας. Αναλώσιμες ειδήσεις. Γι’ αυτό λοιπόν ας έχουμε το νου μας, ας παρακολουθούμε τί γίνεται παγκοσμίως και ας φροντίζουμε να προετοιμαζόμαστε κατάλληλα. Το πρόσφατο παράδειγμα της επιτυχούς απόκρουσης της απόπειρας παραβίασης της εθνικής κυριαρχίας στον Έβρο από την Τουρκία αναδεικνύει τη μεγάλη σημασία της έγκαιρης και έγκυρης πληροφόρησης καθώς και της ορθής προετοιμασίας για την ιχνηλάτηση και εν τέλει την αντιμετώπιση εξωτερικών κινδύνων.
Μπορεί η προσωρινή καθημερινότητα μας να μετριέται μόνο σε αριθμούς κρουσμάτων και καταγγελιών για παράνομη κυκλοφορία, σε μάσκες και αναπνευστήρες, περιοριστικά μέτρα και συμπληρωματικούς προϋπολογισμούς, ωστόσο όσοι επιβουλεύονται την κυριαρχία γειτονικών κρατών, καραδοκούν και δεν θα κάτσουν με σταυρωμένα τα χέρια να αναμένουν την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Δύση να ξεπεράσουν την πανδημία και την διαφαινόμενη οικονομική κρίση. Τι να κάνουμε τις μάσκες και τα αντισηπτικά όταν δεν θα έχουμε πατρίδα;
Αυγερινός Χαρτσιώτης
Δικηγόρος
