Κατά τη διάρκεια των Τουρκικών σχεδιασμών για την «Επανάκτηση της Κύπρου» (1956-57), οι συζητήσεις περιστρέφονταν γύρω από το Δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης. Ήταν το κακό αγκάθι στον όλο προγραμματισμό τους. Οι εντολές του ΟΗΕ για τους υπόδουλους λαούς ήταν ξεκάθαρες και η Τουρκία έπρεπε πάση θυσία να βρει τρόπο να ανασταλεί η εξάσκηση του Δικαιώματος αυτού.
Ο λόγος ήταν απλός. Οι Τ/Κ, ως διάσπαρτη μειονότητα μέσα στη νήσο, δεν μπορούσαν να διεκδικήσουν ξεχωριστό Δημοψήφισμα. Άρα, η «ξεκάθαρη έκφραση του λαού για το μέλλον του» θα αντανακλούσε την επιθυμία της πλειοψηφούσας Ελληνικής κοινότητας. Θα είχε δηλαδή το ίδιο αποτέλεσμα με το Δημοψήφισμα του ’50, για το οποίο η Βρετανία πάλευε διεθνώς να μην παραληφθεί επισήμως από τον ΟΗΕ.
Τελικά, ο σχεδιασμός διαμορφώθηκε ως εξής: (1) να διασπαστεί ο λαός σε δύο πολιτικά ισότιμες κοινότητες, (2) να διαχωριστούν οι κοινότητες και εδαφικά («Κοινότητα» με εδαφικά σύνορα αποκτά δικαιώματα «Λαού»), (3) να διαμοιραστεί η εξουσία σε ξεχωριστές «Αυτοδιοικήσεις», (4) να καθυστερήσει η έκφραση του Δικαιώματος της Αυτοδιάθεσης, μέχρις ότου επιτευχθούν τα πιο πάνω.
Η άμεση εφαρμογή όμως, ενός τέτοιου διαχωρισμού ήταν αδύνατον να πραγματοποιούνταν την εποχή εκείνη. Η ΕΟΚΑ, παρόλη την έλλειψη διεθνούς υποστήριξης, είχε το πάνω χέρι εντός Κύπρου και οι Βρετανοί αδυνατούσαν να ελέγξουν την κατάσταση. Οι Έλληνες της Κύπρου δεν φαινόταν να εγκαταλείπουν την ιδέα της Απελευθέρωσης και της Ένωσης. Όσο κι αν συμφωνούσαν οι Βρετανοί με τα σχέδια των Τούρκων, δεν τολμούσαν να τα παρουσιάσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η απάντηση στα διλήμματα των Βρετανών και Τούρκων, έφερε τον εύηχο όρο «Ανεξαρτησία» (ως ενδιάμεση, προσωρινή κατάσταση). Με την ιδέα της Ανεξαρτησίας, οι Έλληνες θα μπορούσε να συμβιβαστούν, έστω ως μέσο απαλλαγής από την αποικιοκρατία. Όπως και έγινε!
Το Σύνταγμα που μας δόθηκε όμως, απείχε απείρως από την πραγματική έννοια του Ανεξάρτητου, Ελεύθερου και Δημοκρατικού πολιτεύματος. Στην πραγματικότητα, αυτό που προέβλεπε ήταν (1) την διάσπαση του λαού σε δύο κοινότητες και (2) τον διαμοιρασμό της εξουσίας. Επιπλέον, δημιουργήθηκε ένα «Κράτος-όμηρος», των Εγγυητριών Δυνάμεων.
Το πρώτο κεφάλαιο των Τουρκικών σχεδιασμών είχε υλοποιηθεί. Τότε ήταν που είχε τοποθετηθεί ο θεμέλιος λίθος πάνω στον οποίο θα κτιζόταν η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με Πολιτική Ισότητα, ως ο τελικός στόχος. Ακολούθησαν τα επόμενα απαραίτητα στάδια προς επίτευξη αυτού του στόχου. Η τουρκανταρσία, η συνάθροιση σε θύλακες, η εισβολή και εκδίωξη των Ε/Κ από τον βορρά, η ανταλλαγή πληθυσμών και η ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Αυτό που ακόμη εκκρεμεί, είναι η επίσημη εγκαθίδρυση των «Αυτοδιοικήσεων»!
Για αυτόν ακριβώς το σκοπό, η Τουρκία παραμένει σταθερά στη διαδικασία διαπραγματεύσεων προς «επίτευξη συνολικής διευθέτησης του ζητήματος». Αν οι Τούρκοι ήθελαν Διχοτόμηση δεν θα έρχονταν σε διαπραγματεύσεις! Θα πάλευαν μόνο για την αναγνώριση του ψευδοκράτους τους. Μια ματιά στην ΑΟΖ που θα κατέχουν σε τέτοια περίπτωση, είναι αρκετή για να καταλάβει κάποιος ότι δεν τους εξυπηρετεί καθόλου η Διχοτόμηση. Στόχος της Τουρκίας δεν ήταν ποτέ μια λωρίδα γης και θάλασσας, ούτε η ασφάλεια των Τ/Κ. Στόχος ήταν πάντοτε ο έλεγχος της ανατολικής Μεσογείου!
Ως τώρα, το πλάνο της Τουρκίας βαίνει καλώς και οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται επιτυχώς, όσο κι αν εμείς λέμε ότι οδηγούνται κάθε φορά σε αδιέξοδο. Οι Ε/Κ ηγέτες χώνεψαν ήδη την ιδέα της ΔΔΟ και η δημιουργία δύο «Αυτοδιοικήσεων» πλησιάζει. Τα εργαλεία για να φτάσουν στο στόχο τους ονομάζονται «Μικτές Επιτροπές» και τα έχουν πλέον στη διάθεση τους!
Όταν συν-διαβουλεύεσαι και συν-αποφασίζεις, τότε είσαι συνέταιρος! Δεν υπάρχει δεύτερη ερμηνεία. Η Κυπριακή Δημοκρατία χάνει τη δικαιοδοσία να αποφασίζει και απλά θα υπακούει στις εντολές των «δύο πλευρών». Αυτό μας λέει ξεδιάντροπα, ακόμη και ο ΟΗΕ. Να συν-αποφασίζουμε για όλα τα θέματα! Προς το παρόν για ότι αφορά άμεσα τους Τ/Κ… στη συνέχεια για ό,τι επηρεάζει γενικώς και αορίστως τους Τ/Κ… και μετά για όλα!
Αν δεν αντισταθούμε άμεσα, θα αυτοπαγιδευτούμε μέσα στις «Μικτές Επιτροπές». Πρόσφατα μηνύματα από την ΕΕ, δείχνουν πως και η Γερμανική επικυριαρχία σπρώχνει τα πράγματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Όλες οι πρόνοιες της ΔΔΟ που αφορούσαν στις «Αυτοδιοικήσεις» θα αναδειχτούν και σταδιακά θα εφαρμοστούν μέσα από τις «Μικτές Επιτροπές», με την καθοδήγηση της ΕΕ και τις ευλογίες του ΟΗΕ.
Προ τετελεσμένων και χωρίς άλλη επιλογή, θα αποδεχτούμε την παραγκώνιση της ΚΔ και τότε θα μας πουν: «η έγκριση σας αυτή, θεωρείται ως η ενάσκηση του Δικαιώματος της Αυτοδιάθεσης, που σας χρωστούσαμε από το 1950»!
Μάριος Πουλλικκάς
