Έπεσε μαχόμενος για την Ένωση της Κύπρου με τη Μάνα Ελλάδα στις 19 Νοεμβρίου. Μαζί με τους άλλους αγωνιστές της Ένωσης και της Ελευθερίας του εθνικοαπελευθερωτικού έπους του 1955 -59, έγραψαν ιστορία.
Προσδιόρισαν με το παράδειγμά τους ότι η Ελευθερία, κοσμοθεωρητικό θέσφατο και άξονας της διαχρονικής Ελληνικότητας είναι ο φάρος κάθε βιώσιμης κοινωνικής οντότητας. Αντί αυτοδιάθεσης οι Βρετανοί επέβαλαν μια κολοβή ανεξαρτησία. Ο κατήφορος άρχισε πολύ γρήγορα και μισό αιώνα μαζί τόσο η Μεγαλόνησος όσο και το νεοελληνικό κράτος βρίσκονται στο χείλος της Αβύσσου. Αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο μεταμοντέρνο ροκάνισμα πολλών νεοελλήνων που συρρικνώνει την ανθρωπολογική υπόσταση και καθιστά μια κοινωνία έρμαιο των ανελέητων συγκρούσεων της διεθνούς πολιτικής.
Πολλοί νεοέλληνες μαθητές και φοιτητές δεν θα ξέρουν ποιος είναι ο Κυριάκος Μάτσης ή ότι στην διαδρομή των Ελλήνων το 1955-59 αποτελεί την τελευταία μεγάλη στιγμή πάλης για το κοσμοθεωρητικό θέσφατο της Ελευθερίας. Αντίθετα αναρίθμητοι παλινδρομούν μεταξύ άγνοιας όσων χάνουν τον καιρό τους και χάσκουν σε καφενεία και μπαρ κάθε βράδυ και πνευματικού μπερδέματος που προκαλεί το εχθρικό στην έννοια πατρίδα ιδεολογικό αριστεροδεξιοφασιστικό συνονθύλευμα (δεν συμπεριλαμβάνω τους άμοιρους «οπαδούς» παρά μόνο την ξενοκρατούμενη ολιγαρχία και το υποστηρικτικό «πνευματικό» ακταρμά).
Αυτά γράφονται πρώτον, ως πασίδηλη και αυτονόητη αναφορά στις παθολογίες των νεοελλήνων που οδήγησαν στην απώλεια της εθνικής ανεξαρτησίας που τώρα βιώνουμε και δεύτερον, ως υπόμνηση για όσους συνεχίζουν ακόμη να διαθέτουν πολιτική υπόσταση και να σκέφτονται πολιτικά. Οι τελευταίοι θα είναι πολύτιμοι όταν και εάν σηκωθούμε όρθιοι.
Εάν μη τι άλλο στην ιστορική διαχρονία πολλοί άνθρωποι και πολλές κοινωνίες έπαθαν μεγάλες ζημιές ή εξαφανίστηκαν όταν ξέχασαν κάποια πράγματα:
Ότι η πατρίδα είναι η έσχατη λογική και το υπαρξιακό θεμέλιο των κοινωνικών οντοτήτων και των μελών τους.
Ότι η Ελευθερία όπως ενσαρκώνεται στην Εθνική Ανεξαρτησία δύσκολα κερδίζεται (πάντα με αίμα) και δύσκολα διασφαλίζεται.
Ότι στην Οδύσσεια των ανθρώπων, των κρατών και του κόσμου ο σταθερός και ακλόνητος πνευματικός προσανατολισμός είναι η πατρίδα και ποτέ κάποιοι μεταφυσική κόσμου που στον σύγχρονο κόσμο προπαγανδίζουν τα εσχατολογικά διεθνιστικά δόγματα.
Ότι η συνοχή, η δημοκρατία, η πολιτική ελευθερία και η ισχύς της οικείας πατρίδας είναι προϋπόθεση ευημερίας, ευταξίας, ασφάλειας και Ελευθερίας-Εθνικής Ανεξαρτησίας.
Ότι η πατρίδα όπως ενσαρκώνεται σήμερα στην έννοια εθνοκράτος είναι «συμβόλαιο» Ελευθερίας των προγόνων με τους ζώντες και τους απογόνους τους
Ότι χωρίς πατρίδα οι άνθρωποι είναι έρμαια και αναλώσιμοι.
Όπως και οι άλλοι ήρωες της Ελευθερίας του εθνικοαπελευθερωτικού έπους 1955-1958 ο Κυριάκος Μάτσης είναι μια από τις μεγαλύτερες μορφές τόσο της διαχρονικής Ελληνικότητας όσο κάθε έθνους που αξιώνει ελευθερία.
