Το παράδειγμα του ισραηλινού μοντέλου
Μια ενδιαφέρουσα πρόταση από τον καθηγητή κύριο Μάνο Καραγιάννη
Ακούμε πολύ συχνά , ειδικά τους τελευταίους τρεις μήνες, από στρατιωτικούς, πολιτικούς, ειδήμονες στον χώρο της Γεωπολιτικής την ανάγκη για αύξηση των αμυντικών δαπανών προκειμένου η αμυντική θωράκιση σε Κύπρο και Ελλάδα να είναι τέτοια έτσι ώστε να λειτουργεί αποτρεπτικά για τον εχθρό.
Ο απλός πολίτης παρόλο που αντιλαμβάνεται τη σημασία αυτής της αναγκαιότητας εύλογα διερωτάται πώς αυτή θα γίνει χωρίς να επιβαρυνθεί το δικό του πορτοφόλι. Ειδικά ο Κύπριος πολίτης ακούει με σκεπτικισμό αυτές τις δηλώσεις έπειτα από την παραδοχή του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας , κύριου Νίκου Αναστασιάδη ότι : ”Εάν θεωρήσουμε ότι μπορούμε στρατιωτικά να δώσουμε μάλλον λύση μέσα από την στρατικοποίηση, αυτό θα είναι το τέλος του Κυπριακού Ελληνισμού, κάτι που δεν το επιθυμώ”.
Διερωτάται ο Κύπριος πολίτης κατά πόσο αξιοποιήθηκαν αποτελεσματικά οι δαπάνες για την άμυνα για να φτάσει στο σημείο ο πρόεδρός της να αφήσει υπονοούμενα τόσο για την επαρκεια όσο και για την ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων.
ΟΜΩΣ η τουρκική απειλή είναι εκεί .
Ο μόνος συλλογισμός που μας επιτρέπεται είναι αυτός : Πάση θυσία πρέπει να θωρακίσουμε αμυντικά όσο το δυνατό καλύτερα την πατρίδα μας.
Μπορεί όμως αυτό να επιτευχθεί και το κράτος να αναπτύξει μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία που δεν θα είναι εις βάρος των φορολογουμένων;
Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση καταθέτει ο αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Αμυντικών Σπουδών του King’s College London και στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Μάνος Καραγιάννης σε συνέντευξή του στον Γιώργο Φιντικάκη του liberal.gr αναφέροντας ότι η Ελλάδα μπορεί να μάθει πολλά από τα όσα συμβαίνουν στο Ισραήλ, προκειμένου να αντισταθμίσει το ποσοτικό μειονέκτημα έναντι της Τουρκίας.
Παρουσιάζουμε αυτούσιες κάποιες από τις δηλώσεις του:
Το ισραηλινό μοντέλο, έχει παντρέψει την εθνική ασφάλεια με την ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη, και παράγει από μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα έως συστήματα για κυβερνοπόλεμο,κάτι που δείχνει πως μια μικρή χώρα μπορεί μέσω της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης να αναπτύξει ισχυρή αμυντική βιομηχανία η οποία δεν απομυζά τα λεφτά των φορολογουμένων.
Η Δύση έχει περάσει στην εποχή της μετα-ηρωικότητας (post-heroism). Η απώλεια ακόμα και ενός μικρού αριθμού στρατιωτών μπορεί να δημιουργήσει μείζον πολιτικό πρόβλημα σε δυτικές κυβερνήσεις. Για αυτό το λόγο αποφεύγεται η αποστολή χερσαίων δυνάμεων και προτιμάται η χρήση αεροπορική ισχύος.
Αυτή η νέα πραγματικότητα, όμως, εξηγεί και γιατί καμία ελληνική κυβέρνηση δεν τολμά να προτείνει την αύξηση της στρατιωτικής θητείας ή την υποχρεωτική στράτευση γυναικών. Η ελληνική κοινωνία δεν είναι ψυχολογικά προετοιμασμένη για το ενδεχόμενο μιας πολεμικής αναμέτρησης με ανθρώπινες απώλειες.
Την ίδια στιγμή, συντελείται μια νέα Επανάσταση στις Στρατιωτικές Υποθέσεις (Revolution in Military Affairs) που βασίζεται στις νέες τεχνολογίες και επιτρέπει την εξοικονόμηση πολύτιμων ανθρώπινων πόρων. Πρέπει και οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις να περάσουν στη νέα εποχή.
Η Ελλάδα μπορεί να μάθει πολλά πράγματα από το Ισραήλ, αλλά στο τέλος θα πρέπει να οικοδομήσει το δικό της μοντέλο. Για παράδειγμα, η χώρα μας δεν μπορεί να αναπτύξει δικό της αντιαεροπορικό/ αντιβαλλιστικό σύστημα όπως έχει κάνει το Ισραήλ. Πρέπει να βρούμε τα δικά μας συγκριτικά πλεονεκτήματα και να επενδύσουμε όπου μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί.
Στην Ελλάδα, η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην τρισδιάστατη εκτύπωση (3D printing) για την υποστήριξη μιας ισχυρής και ευέλικτης διοικητικής μέριμνας, στα μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα, στον κυβερνοπόλεμο για την αποδιοργάνωση του αντιπάλου και στην ανάλυση μέγα-δεδομένων για την καλύτερη κατανομή δυνάμεων στο θέατρο επιχειρήσεων.
Μόνο έτσι η Ελλάδα θα αποκτήσει ποιοτικό πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας για να αντισταθμίσουμε το ποσοτικό μας μειονέκτημα. Εξάλλου, αυτό έχει κάνει και το Ισραήλ για να αντιμετωπίσει πολυπληθείς αντιπάλους
Συνιστά μονόδρομο η σύμπραξη Δημοσίου- ιδιωτικού τομέα, οι συνεργασίες μεταξύ ιδιωτικών εταιρειών ελληνικών και ξένων, εμπλοκή δυναμικών ελληνικών ΑΕΙ και ερευνητικών κέντρων.
Χρειαζόμαστε την οργανωτική ευελιξία του ιδιωτικού τομέα και την επιστημονική κατάρτιση της πανεπιστημιακής κοινότητας. Υπάρχουν εξαιρετικοί επιστήμονες στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πολυτεχνείο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Πατρών που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σημαντικά σε αυτή την προσπάθεια.
Η δημιουργία κέντρων έρευνας υψηλής τεχνολογίας σε πανεπιστήμια, κατά το πρότυπο άλλων χωρών (π.χ. Ισραήλ, Νότια Κορέα), θα ενισχύσει την τοπική οικονομία και θα βοηθήσει στην παλιννόστηση του επιστημονικού δυναμικού.
Η κρισιμότητα των στιγμών επιτάσσει την υιοθέτηση μιας νέας αντίληψης για την άμυνα και την ασφάλεια.
Κανόνια ή βούτυρο; Αυτό είναι ένα ξεπερασμένο δίλημμα πλέον. Σήμερα μπορούμε να έχουμε κανόνια μαζί με μπόλικο βούτυρο. Αν βασίζεται σε ιδιωτικά κεφάλαια, η αμυντική βιομηχανία μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Οι περισσότερες αμυντικές εταιρείες σχεδιάζουν και παράγουν προϊόντα ΔΙΤΤΗΣ χρήσης, δηλαδή για ΠΟΛΕΜΙΚΟΥΣ και ΕΙΡΗΝΙΚΟΥΣ σκοπούς. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάμε ότι η ασφάλεια είναι ένα δημόσιο αγαθό. Είναι πρωταρχικά ευθύνη της κυβέρνησης να αναλάβει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες για την αμυντική θωράκιση της χώρας. Η κοινωνία έχει απαιτήσεις.