«Εφ’ όσον τα ιδιαίτερα εισοδήματά μου αρκούν διά να ζήσω, αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκώμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν»
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στον Γιαννάκη Καρεκλά (20.10.2020) και μεταδόθηκε από το ΣΙΓΜΑ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαβεβαίωσε: «Ήρθα πλουσιότερος και θα φύγω φτωχότερος». Ο Ν. Αναστασιάδης δεν αποκάλυψε πόσο πλούσιος ήταν πριν ανέλθει στο ύπατο αξίωμα, ούτε είπε πόσο φτωχότερος θα αποχωρήσει το 2023. Σε έναν τόπο όπου η πλειοψηφία των πολιτικών και κομματικών ή και πολιτειακών αξιωματούχων «κάνουν τα παλούκια τους χρυσά», όταν αποχωρούν από την εξουσία ή από αξιώματα, η προεδρική δήλωση δεν πείθει. Είναι γνωστόν ότι το δικηγορικό γραφείο του Προέδρου, που, δυστυχώς, και παρά πάσαν έννοια τυπικότητας και κανονικότητας, ακόμα φέρει το όνομά του, είναι από τα πιο πλούσια.
Πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2013 ο γράφων, με αναλύσεις του, είχε υποβάλει στον Ν. Αναστασιάδη μίαν εισήγηση: Αφού ικανοποίησε όλες τις πολιτικές φιλοδοξίες του και απέκτησε πλούτον, η μόνη έγνοια του έπρεπε να ήταν η υστεροφημία του. Όσα ακολούθησαν στα εφτά και πλέον χρόνια της διακυβέρνησής του, πόρρω απέχουν από την πιο πάνω εισήγηση. Η δήλωση Αναστασιάδη φέρνει στο μυαλό περιπτώσεις άλλων πολιτικών, που συμπεριφέρθηκαν τελείως διαφορετικά και από τον Πρόεδρο και από πολλούς Κύπριους πολιτικούς και πολιτειακούς αξιωματούχους. Αποτελούν φωτεινά παραδείγματα περί αντίληψης της πολιτικής, της αγάπης προς την πατρίδα, του σεβασμού των πολιτών και εκείνης της ισχυρής αίσθησης του δημόσιου και εθνικού συμφέροντος, όχι του προσωπικού και ιδιοτελούς. Ιδού:
Στις 20 Ιανουαρίου 1953, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Χάρυ Τρούμαν, αποσύρθηκε από την πολιτική μετά από οκτώ χρόνια στην προεδρία των ΗΠΑ. Αρνήθηκε να μείνει στο κυβερνητικό μισθολόγιο, γιατί πίστευε ότι θα μείωνε την ακεραιότητα του αξιώματος που κατείχε. Έφυγε από τον Λευκό Οίκο με το προσωπικό του αυτοκίνητο και με τη γυναίκα του, Μπες, επέστρεψαν στο σπίτι τους. Χωρίς λιμουζίνες, χωρίς φρουρές και χωρίς παχυλό εφάπαξ και εξίσου παχυλή σύνταξη.
Ο Τρούμαν ζούσε μόνο με τη στρατιωτική σύνταξη για τις υπηρεσίες του ως λοχαγός πυροβολικού στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ανερχόταν στις 13.507,72 δολάρια τον χρόνο. «Αν δεν είχα πουλήσει κάποια ακίνητα, που είχα κληρονομήσει από τη μητέρα μου, θα ήμουν πρακτικά άπορος», είχε πει το 1957, για να περιγράψει τα οικονομικά του προβλήματα. Τον επόμενο χρόνο, το Κογκρέσο αποφάσισε ότι θα παρέχεται σύνταξη στους πρώην Προέδρους, ύψους 25.000 δολαρίων. Η απόφαση πιθανόν να ελήφθη αποκλειστικά για την ενίσχυση του Τρούμαν…
Στην Ελλάδα, είναι αρκετοί οι Πρωθυπουργοί που έζησαν λιτά, χάρισαν τις περιουσίες τους στο κράτος και στους πολίτες ή πέθαναν πάμπτωχοι. Κλασικό παράδειγμα, ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας. Μοίρασε αρκετή από την περιουσία του στο κράτος και σε συμπολίτες του, δηλώνοντας: «Εφ’ όσον τα ιδιαίτερα εισοδήματά μου αρκούν διά να ζήσω, αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκώμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν».
Ο Επαμεινώντας Δεληγιώργης, έξι φορές Πρωθυπουργός της Ελλάδος, έφυγε φτωχός το 1879. Και ο επτάκις πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης έφυγε φτωχότερος απ’ όταν εισήλθε στην πολιτική. Αναγκάστηκε να πουλήσει σχεδόν ολόκληρη την πατρική του περιουσία, ενώ τα τελευταία χρόνια της ζωής του έμενε σε νοικιασμένο σπίτι. Εκείνος, όμως, που έμεινε στην ιστορία ως ο φτωχός πρωθυπουργός της Ελλάδος, για τον λιτό τρόπο ζωής του, ήταν ο Νικόλαος Πλαστήρας.
Απαγόρευε στους συγγενείς του να χρησιμοποιούν το όνομά του για δικό τους όφελος, έμενε στο νοίκι, ενώ όταν του είπαν να του βάλουν τηλέφωνο, αρνήθηκε φωνάζοντας: «Μα τι λέτε; Η Ελλάδα πένεται και εμένα θα μου βάλετε τηλέφωνο;». Όταν πέθανε το 1953, άφησε μόνο 216 δραχμές στην ψυχοκόρη του, δέκα δολάρια και μία προφορική διαθήκη: «Όλα για την Ελλάδα».
Στην άλλη άκρη της Γης, ένας αγρότης, που έγινε πολιτικός, έγραψε ιστορία ως ο «πιο φτωχός ηγέτης του πλανήτη». Αναφερόμαστε στον Χοσέ Μουχίκα άλλως Ελ Πέπε, πρόεδρο της Ουρουγουάης (2010-2015). Δώριζε το 90% της αντιμισθίας του στους πιο φτωχούς από τον ίδιο, ώστε να αμείβεται με τον μέσο μισθό του πολίτη. Δεν εγκαταστάθηκε ποτέ στο Προεδρικό Μέγαρο και ζούσε σε ένα σπιτάκι στα περίχωρα της πόλης. Δεν είχε φρουρούς. Δεν φορούσε κοστούμια. Δεν κυκλοφορούσε με προεδρική λιμουζίνα, παρά με το σαραβαλάκι του, έναν «Σκαραβαίο» του 1987, με σταθερό συνοδηγό τη σκυλίτσα του. Όταν παραιτήθηκε και από βουλευτής, αρνήθηκε να πάρει βουλευτική σύνταξη!
Ας έρθουμε στους δικούς μας. Εκτός από τον Γλαύκο Κληρίδη και τον Εζεκία Παπαϊωάννου, ποιοι άλλοι τολμούν να ισχυριστούν ότι δεν βούτηξαν και δεν χόρτασαν από το μέλι της εξουσίας; Δυστυχώς, αυτός ο χέρσος, στείρος τόπος δεν γεννά πια αξιοπρεπή αναστήματα και ευγενείς φιλοπάτριδες αλλά κλέφτες, άπληστους και χρηματολάτρεις. Δεν γεννά πια ηγέτες με θυσιαστική, πατριωτική, ανιδιοτελή προσφορά προς τον τόπο, αλλά εξαρτημένους επαίτες σε ξένα συμφέροντα και ιδιοτέλειες. Και δεν υπάρχει ούτε ένας να βροντοφωνάξει και να το εννοεί: «Όλα μόνο για την Κύπρο»!
Σάββας Ιακωβίδης