Επί τέσσερεις χιλιετίες ο Κυπριακός Ελληνισμός ήταν οχυρωμένος στα άπαρτα ενδιαιτήματα των ιδεών του. Μπορεί να διήλθε περιόδους πολεμικών επιδρομών, λιμών, επιδημιών, καταστροφών, θανάτων, να έζησε σε χρόνια απελπισιών και ολέθρων, απειλών και φόβων, αλλά επέζησε, στυλώθηκε ξανά στα πόδια του, γέμισε τα στήθια του με πεντακάθαρο θαλασσινό αγέρα, άρπαξε τον κασμά, έσκαψε τα βουνά του, σήκωσε τη γροθιά και διατράνωσε την ατσάλινη θέλησή του να συνεχίσει τον αγώνα του στη διάρκεια της ιστορίας του.
Αναζήτησε την ανάβασή του στα ύψη του πολιτισμού του και πέτυχε. Η ζωή του δεν ήταν θαύμα αλλά επίτευγμά του. Επειδή στα υπαρξιακά βάθη της υπόστασής του φώλιαζε ιδέες, ερείσματα και δυνάμεις ακατάβλητες του πνεύματος που κινούσε τον ελληνικό και ορθόδοξο κόσμο που του κληρονόμησαν οι πατέρες.
Ο άνθρωπος αυτής της αλίπληκτης άκρας της Μεσογείου ήταν ιδεολογικά κατοχυρωμένος εγκέφαλος που ήξερε να διαφυλάσσει την ύπαρξή του στην καταφορά της μοίρας και του παντοκαταλύτη χρόνου. Τα όπλα της επιβίωσής του τα βρήκε η συνείδησή του στον αρίφνητο πλούτο της καταγωγής του. Και τα προστάτευε σαν κόρη οφθαλμού. Κι αυτό είναι το μυστικό της διαιώνιας πνευματικής ύπαρξής του σ’ αυτή την απροστάτευτη λεπτομέρεια της γης.
Η απαρασάλευτη πίστη του στις ιδέες του συνέτειναν στην ανάδειξη ηγετικών προσωπικοτήτων που σφυρηλατούσαν την τύχη του. Γιατί η τύχη δεν είναι ουρανοκατέβατη δύναμη. Ο Ηράκλειτος είναι επίμονος στην πεποίθησή του ότι η τύχη είναι αποτέλεσμα των σκέψεων και των ενεργειών του ατόμου. Μάρτυρες ο επικός Στασίνος, ο βασιλιάς Τεύκρος, ο Ευέλθων (6ος αι.), ο εγγονός του ήρωας Ονήσιλος (499-8), ο Ευαγόρας (435-374), ο Πνυταγόρας, ο Νικοκρέων (συνεργάτης του Μεγάλου Αλεξάνδρου), ο στωικός Ζήνων, ο Κινύρας, ο Διγενής Ακρίτας, ο Κυπριανός, οι Άγιοι και μάρτυρες που έδρασαν δοκιμάστηκαν και αγίασαν σ’ όλο το νησί από τον Απόστολο Ανδρέα ως τον Ακάμα, οι ήρωες της ελευθερίας, όσοι πολέμησαν και δοξάστηκαν στα πεδία της αθανασίας. Γρηγόρη τον έλεγαν τον ένα, Ευαγόρα τον άλλο, Ανδρέα, Γιώργο, Κωνσταντίνο…
Αγνοούσαν αυτές τις δυνάμεις οι εκάστοτε κατακτητές. Έρχονταν, έσφαζαν, έκαιγαν κι έφευγαν, ο δε Λαός στα χαλάσματα και στη δυστυχία του έστηνε από την αρχή την ζωή του και συνέχιζε την ιστορία του. Ανανέωνε τις ιδέες του, ανέβαζε τα ινδάλματά του και με το μυαλό του ξαναγεννούσε τις προοπτικές του. Μέχρι που οι κακοί του δαίμονες πήραν από τα αφεντικά τους οδηγίες να αφοπλίσουν τον κόσμο, να τον παρασύρουν μακριά από τις ιερές εστίες των εμπνεύσεών του και να τον καταντήσουν ανυπεράσπιστο έρμαιο των χειμώνων της ιδεολογικής απογύμνωσης.
Συνωμότησαν με τους συνοδοιπόρους τους στο χαλασμό. Με τη συνενοχή μιας ανώριμης πολιτικής ξενόφερτου τυχοδιωκτισμού που έσυρε στην εξυπηρέτηση αλλότριων συμφερόντων και στην θλιβερή κατάντια που μετέτρεψε την Κύπρο του αιώνια αγωνιζόμενου Έλληνα σε νεκροταφείο των ιερών και οσίων, σε ιδεολογική έρημο ακρίδων που κατατρώγουν κάθε ίχνος ζωής, ισοπεδώνουν κάθε ευγενή προσπάθεια ανάστασης των παρελθόντων μεγαλείων που λάμπρυναν τις χιλιετίες της δημιουργίας. Και, βέβαια, σε τέτοιες συνθήκες ούτε αγώνας στεριώνει, ούτε η ανάγκη απελευθέρωσης εγείρεται και μάλιστα όταν οι δυνατότητες απαλλαγής από την τουρκική κατοχή έχουν καταπροδοθεί, συνεργούντων κομματικών κομισαρίων που πρωτοστατούν στην οριστικοποίηση της πολιτικής υποταγής σε ξένες δολιότητες και υπαγορευόμενες ύπουλες εσωτερικές επιδιώξεις.
Τώρα η πατρίδα μας ζει και πορεύεται σε συνθήκες χλωμών ιδεών, με αποτέλεσμα την συσκότιση των πνευματικών βάθρων της ελληνικής ύπαρξης. Η νεολαία δεν διαπνέεται από ιδεώδη, δεν αποβλέπει σε ιδεολογικούς στόχους, άγεται από ρεύματα χωρίς σκοπούς, δίνει την εντύπωση άνευρου κόσμου που αδιαφορεί για το πεπρωμένο του, με μόνη έγνοια το ατομικό συμφέρον και τα συνεπακόλουθα που σέρνουν στην διαγραφή από την ιστορική μοίρα. Οπότε αποτελεί κύρια ευθύνη της Πολιτείας και της νέας Βουλής η πνευματική αναγέννηση, η ανεύρεση και επιβολή των ιερών νόμων της εθνικής ύπαρξης και της ιστορικής καταξίωσης που συνιστούν την πεμπτουσία της προοπτικής και της διάρκειας. Που δίνουν νόημα στην ύπαρξη και περιεχόμενο στην ενέργεια.
Υποχρεώσεις των εξουσιών και της Νομοθετικής και της Εκτελεστικής, είναι η επαναφορά του σκάφους μακριά από τους σκοπέλους που τελικά θα το βυθίσουν. Ο σύγχρονος άνθρωπος χρειάζεται εμπνεύσεις από τις εστίες των αιώνων του. Που δοκιμάστηκαν κι άντεξαν στις τραμουντάνες των περιπετειών. Και αποδείχτηκαν οι ζώσες δυνάμεις που κράτησαν όρθια την ελληνική μας κοινωνία και αβύθιστη στις αβύσσους των σκευωριών και των διαβουλεύσεων των εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών που προκαλούν, τις τελευταίες παγίδες της καταστροφής. Το δηλητήριο που ψάχνουν για να φαρμακώσουν τον Ελληνισμό, όπως τόνισε ο Νίτσε, για να τον αφανίσουν.
Και παντοτινή σωτήρια δύναμη για τον άχρονο κόσμο μας, είναι η Παιδεία. Με βοώσα υπέρτατη ανάγκη την αποκατάσταση και την πνευματική αναγέννηση της διαιώνιας ιδεοκρατίας, με την εμφύτευση στην ψυχή των νοημάτων που η άρνηση καθήλωσε σε σταυρό δοκιμασίας του Λαού μας, με συνέργεια και συνενοχή των υπηρετών της εργολαβίας εξαφάνισης ενός κόσμου που μέσα στον χρόνο αντιμετώπισε τις σατανικές επιβουλές των εξωτερικών και δυστυχώς και των εσωτερικών σκευωρών αφελληνισμού της Κύπρου και τώρα είναι μετέωρος στα διλήμματα που προβάλλει η σκοτεινή εκστρατεία ιστορικού μηδενισμού.
Γιάννης Χρ. Σπανός
Πρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτικών Κρατουμένων της ΕΟΚΑ
